Fictieve bieren

Je ziet iemand in een televisieserie of film bier drinken, maar hoe is het mogelijk: je kent het merk niet. Daar zitten de film- en televisieproducenten achter. Met of zonder reden: het biermerk is verzonnen. En tóch blijken enkele biertjes te koop te zijn. Of zelf te brouwen…

Diverse redenen zijn te bedenken om geen echt merk te noemen in boeken of te laten zien in televisieseries, films en games. Ter voorkoming van imagoschade, om kosten te besparen, om te parodiëren of het heeft simpelweg te maken met de fantasie van de (scenario)schrijver.

Rekwisiet

James Bond drinkt eerst een wodka-martini, daarna een Heineken en redt vervolgens de planeet.  Daar heeft de brouwer geen moeite mee en is zelfs bereid miljoenen uit te geven voor een dergelijke samenwerking.  Als in een film, televisieserie of game een personage na het drinken van alcohol daarentegen ‘ontoelaatbaar’ gedrag gaat vertonen, dan kan dat in de ‘echte wereld’ gevolgen hebben. Ontstaat er op het scherm een vechtpartij tussen twee dronken partijen en je hebt net een bekend merk gezien, dan zullen de drankproducenten niet al te blij zijn met het creatieve team achter de scène. Goed, ‘als je maar genoemd wordt’ geldt vaak genoeg, maar dat kan bij een negatieve ondertoon ook gewoon de reputatie van een merk kosten.

Het niet-bestaande bier Heisler komt voor in meer dan 100 series en films; dit heeft te maken met het feit dat het een rekwisiet betreft. Het merk is afkomstig van rekwisietenleverancier Independent Studio Services en wordt gebruikt in films als Beerfest en American Pie Presents: Band Camp en televisieseries als Criminal Minds en Gilmore Girls. Als een personage met dat bier in zijn of haar handen iets onverantwoordelijks doet, dan kraait er geen haan naar. Geen boze sponsor, geen verbijsterde brouwer en zeker geen verontruste kijker op zoek naar een schadevergoeding.  

Ken je deze ook?

Parodie

Naast de verzonnen bieren die niet te koop zijn, bestaan er ook bieren die uiteindelijk wél de weg naar het grote publiek (lees: de consument) hebben gevonden. Is het niet als zelf te bereiden brouwsel, dan wel in blik of fles in de winkel. In de animatieserie The Simpsons is massaproductiebier Duff een parodie op Budweiser en Busch. Zo heeft Budweiser een getekende mascotte, Budman, en is Duffman het gezicht van Duff Beer. In The Simpsons worden een attractiepark en een honkbalstadion gesponsord door Duff. Vergelijkingen zijn hierdoor te maken met Anheuser-Busch: sponsor van Busch Gardens in Tampa en Williamsburg en het Busch Stadium in St. Louis. Sinds kort is het favoriete bier van Homer in blik te koop bij de Lidl. Compleet met het lettertype dat gebruikt wordt voor The Simpsons.

Hier was een bestaand merk waarschijnlijk niet zo blij mee geweest.

Harry Potter is dertien jaar als hij voor het eerst een boterbiertje drinkt. Dus is het alcoholpromillage erg laag of is het gewoon geen bier? De Britse schrijfster J.K. Rowling omschrijft de drank in de boekenserie als dat het lijkt op gewoon bier en dat je er warm van binnen wordt. Voor huiselven valt het drankje sowieso zwaarder; ze kunnen er behoorlijk dronken van worden. Boterbier is hoogstwaarschijnlijk gebaseerd op ‘geboterd bier’, een echte drank. In het boek The Good Huswifes Handmaide for Kitchin’ (uit 1588) wordt voor het eerst gerefereerd aan ‘geboterd bier’. Het werd gemaakt van bier, suiker, eieren, nootmuskaat, kruidnagel en boter. In een ander receptenboek uit 1664, the Accomplisht Cook uitgebracht door Robert May, werd aan het recept nog zoethoutwortel en anijs toegevoegd. Veel Harry Potter-fans plaatsen hun eigen recepten online, van niet-alcoholisch voor kinderen en geheelonthouders tot boterbiertjes met een erg hoog alcoholgehalte. Wat opvalt is dat de boterbieren die online te koop zijn, in de verste verte niet lijken op de versie uit de films: een boterbabbelaar in vloeibare vorm, inclusief een op slagroom lijkende schuimkraag.

Soap

In de Vlaamse soapserie Thuis, brouwt het personage Eddy van Noteghem het dubbelbier Slurfke (alcoholpercentage 8,5%). Naar een familierecept dat banaan en vanille als opvallende aroma’s bevat. Kasteel Brouwerij Van Honsebrouck is het donker bier in 2015 dus echt gaan brouwen en is vier jaar later begonnen met een witte en blonde variant. De uitbreiding van de bierlijn was een initiatief van de brouwerij en de televisiezender VRT naar aanleiding van de groeiende naamsbekendheid van Slurfke. De bieren van Honsebrouck waren overigens geen onbekende producten in de wereld van Thuis. Etiketten van de door de brouwerij gemaakte bieren waren al sowieso een tijdje te herkennen geweest dankzij een marketingdeal met de VRT. Nu is het dus de omgekeerde wereld: van fictie naar werkelijkheid.  

De populariteit van Slurfke was waarschijnlijk de reden waarom concurrerende televisiezender VTM dezelfde weg insloeg. In de soap Familie stuitte het personage Niko Schuurmans op een leegstaande brouwerij. Voormalige eigenaar Gust wist hem te overtuigen het pand te kopen en zo ontstond het idee om een bier op de markt te brengen. Door het overlijden van Gust was het zoeken naar een naam voor het blonde bier niet meer nodig. Gust bier wordt gebrouwen door Palm, heeft een alcoholpercentage van 7,8% en is dus ook geen fictie meer.

Heb je zelf nog voorbeelden van fictieve biermerken? Deel het met ons via info@beerndx.com.    

Jeroen van Bommel

Fourchette

In een eerder artikel hebben we het al eens gehad over redenen waarom je je bier in een winkel wil kopen. Eén van deze redenen was het advies, en dat kreeg ik onlangs ook van Hans Verhoef van bierspeciaalzaak Bier en Borrels. Op de vraag of hij nog een bier met een goed verhaal in de winkel had, kwam hij met Fourchette, een tripel gemaakt met behulp van sterrenchefs. Dat klinkt in ieder geval als een smakelijk verhaal…

Naam bier: Fourchette
BrouwerijBrouwerij van Steenberge
Jaartal: 2019
Percentage: 7,5%
Stijl: Tripel
Land van herkomst: België

Eenmaal thuis heb ik het bier in de koelkast gezet en ben ik op zoek gegaan naar het verhaal achter dit bijzondere bier. Allereerst voor degene die niet zoveel hebben met de Franse taal, fourchette betekent vork. De verwijzing naar eten is daarmee meteen gemaakt.

Taste the experience.

Samenwerking meesterkoks en meesterbouwers

Brouwerij van Steenberge, bekend van bieren zoals Gulden Draak, Bornem en Piraat, heeft samen met maar liefst 4 chefs uit het sterrensegment rond te tafel gezeten om een bier te brouwen. Waarom? De chefs (allen bierliefhebbers) wilden niet alleen meer wijn schenken in hun restaurant, want ook een mooi bier past goed bij de culinaire hoogstandjes die zij op tafel zetten. Aangezien een echte chef betrokken wil zijn bij alles wat er in het restaurant geserveerd wordt, werden zij ook betrokken bij het brouwproces van hun co-creatie, Fourchette.

Krijg je als dorst/ honger? Lees dan even het stukje hieronder.

De smaak

Na het nodige leeswerk over dit bier was hij inmiddels in de koelkast op een mooie temperatuur van een graad of 8 gekomen, tijd voor de test.
Nadat het bier is uitgeschonken en op de gevoelige plaat is vastgelegd valt wel op hoe mooi dit bier eruit ziet. Een mooi geel/ oranje gloed met een krakend witte kop schuim, dit nodigt wel uit om te proeven.
De smaak is erg goed gelukt, het is een tripel die ook duidelijk wat citrusachtige smaken in zich heeft waardoor het een vrij lichte tripel is geworden. Desondanks zit hij vol van smaak en wilde ik al snel een tweede slok nemen om nog meer smaken te herkennen. Het is niet altijd makkelijk om je als tripel te onderscheiden, maar het is deze knappe koppen toch goed gelukt.

Foodpairing

We hebben het niet altijd over foodpairing, maar hierbij kun je er toch niet omheen. Zelf dacht ik bij dit bier aan recept met coquille en radijs of wellicht toch aan een cannelloni met kreeft… oh nee wacht, daar dachten ze zelf aan en ze hebben zelfs de recepten vrij gegeven op hun website: fourchette.beer
Zelf hadden we er toastjes met kaas bij en een schaaltje nibbits (voor de kinderen) dat smaakt ook prima.

New age versus Classic

Jij hebt toch verstand van bier, wil jij voor mij even een bierpakketje maken? Dat is een vraag die ik gelukkig met enige regelmaat krijg, nóg een goede reden om een rondje te maken langs de leukste zaken en/ of brouwerijen. Toen ik laatst deze vraag kreeg, bedacht ik mij dat veel van onze lezers dit ook zullen doen. Leuke ideeën en tips van andere bierfanaten zijn dan ook van harte welkom; creatief met bierpakketten.

In dit voorbeeld, het Classic/ New age bierpakket.

Sportschoolhouder Kevin vroeg mij voor vaderdag een bierpakket te maken á 35 euro. Zelf drinkt hij zelden bier dus aan mij de schone taak wat lekkers voor zijn vader mee te nemen. Zijn vader, net boven de 60 is een man die van de klassiekers houdt, drinkt graag zijn Leffe en Westmalle Tripel en in een gekke bui misschien nog een Kwak. Eens kijken of ik hem kan verrassen met een leuk bierpakket.

Omdat je nooit te oud bent om te leren heb ik gekozen voor het Classic/ New age pakket. Bij Classics ben ik gegaan voor de klassieke bierstijlen en dan met name de bieren die ik zelf in ieder geval het lekkerst vindt. Denk aan de Vicaris Tripel, de Wittekop Saison, Brasserie Le Fort en Urthel Samaranth. Stuk voor stuk smakelijke bieren!

Bij de New age bieren ben ik er vol voor gegaan. Zo zat er in de doos onder andere de That’s what I said, Gamma, Imperial Coffee Porter, S’morebidley Obese, Liquid Dessert, Pale Ale Citra, American Pale Ale en Hel & Verdoemenis Gin Barrel Aged.

Kijkende naar de classics, dan kan het niet anders dan dat hij daarvan zou gaan genieten. De bieren die ik had uitgekozen voor New age zijn echter wel behoorlijk uitgesproken.. misschien toch mijn hand een beetje overspeeld.
Omdat ik toch wel nieuwsgierig ben wat zijn vader ervan vond, heb ik er wat stickertjes bij gedaan waar hij een cijfer op kon schrijven. Een ouderwetse, maar zeker een leuke manier om erachter te komen wat hij van de bieren vindt. Vallen de klassiekers in de smaak en kan hij ook nog de moderne biersmaken waarderen? Of was dit toch een brug te ver?

En dan nu het oordeel van Kevins vader, New age versus Classic

Laten we beginnen met wat klassiekers.

We beginnen positief, een 8 voor de oude bekende: Paix Dieu.
Nog 2 klassiekers die – zoals verwacht – goed scoorden: de Wittekop Saison en Malheur.

En dan nu de New age bieren…

Nouja, Imperial Stout, daar moet je van houden. Gauw door naar de volgende. (Moersleutel)
Nog een 3,5? Het begint er schrijnend uit te zien. (S’morebidley Obese)
Ik ben van mening dat je altijd positief moet eindigen, toch nog een voldoende voor de Pale Ale Citra!

Helaas mocht het cijfer van de Pale Ale Citra niet meer baten, waar de classics konden rekenen op een gemiddelde van een 8, konden de nieuwe bieren hem niet bekoren en kwam het gemiddelde op een 4,5. Over (bier)smaak valt toch te twisten, zo blijkt.

Bijzondere bierblend

Een tijdje terug hebben we het gehad over het combineren van Westmalle dubbel en tripel. Het combineren van deze bieren is heel smakelijk en wordt ook wel de Trip Trap genoemd. Dat dit bij lange na niet de enige succesvolle blend is bleek wel uit de vele reacties die we hebben ontvangen naar aanleiding van dit artikel. Een van deze reacties nemen we vandaag graag met je onder de loep en dat is ‘de Sjoes’.

Het recept

Het recept van de sjoes is heel eenvoudig. Men opent een flesje oud bruin, vult het glas voor 25% met oud bruin, loopt naar de tapkraan en doet er vervolgens 75% pils bij. Voilà, de sjoes is klaar!

Oud bruin?

Dat zie je niet zo vaak meer op de kaart staan en lang niet alle slijterijen zullen het in huis hebben. Oud Bruin hoort namelijk tot het rijk van verdwenen bieren waar Roel Mulder over schrijft in zijn boek Verdwenen bieren van Nederland. Het zoete, bruine bier is niet meer zo in trek bij de bierdrinkers.
Oud bruin kent zijn oorsprong in Limburg waar met name vanuit Maastricht omstreeks 1850 de meest succesvolle brouwerijen zaten. Later zijn ook andere grote brouwerijen het aangezoet pils gaan maken. Het is dan ook niet verwonderlijk dat je in een goed Limburgs café nog een Sjoes kunt bestellen, maar in het Noorden waarschijnlijk niet.
Deze bekende blend verkoopt Limburgse brouwer Gulpener overigens ook in flesvorm.

Mocht je een keer een authentiek café bezoeken in het zuiden van het land en zin hebben in een zoete dorstlesser? Laad je dan eens verleiden tot een Sjoes, dan kan je later tegen je kleinkinderen zeggen dat je ooit nog eens een Sjoes hebt gedronken.

De sjoes in Roosendaal.

p.s. in Roosendaal kun je uitstekend terecht bij café de Sjoes. De eigenaar? Je raadt het al, zijn roots liggen in Limburg. Proost!

Kleinste bierwinkel van Nederland

Op zoek naar interessante verhalen in de wondere wereld van bier struinen we ook de digitale wereld af. Op social media kwamen we de volgende omschrijving tegen ‘Het kleinste bierwinkeltje van Nederland’, onze interesse was gewekt! Eén telefoontje met Fred Buddingh, eigenaar van Driemeterbier, was genoeg. Een artikel over mijn winkel? Leuk, genoeg over te vertellen, kom maar langs. En zo geschiedde.

Allereerst Fred, de naam Driemeterbier, vertel?

We staan nu in de winkel genaamd Little Beershop, die het resultaat is van de winkel Driemeterbier. In de tijd dat ik nog voor de televisie werkte als redacteur heeft het mijn interesse altijd wel gehad om een bierwinkel te beginnen. Mijn zwager heeft in de stad een delicatessenzaak en we kwamen 3 jaar geleden tot het idee om een soort shop in shop te creëren door een rek van 3 meter met hele mooie bieren in zijn zaak te plaatsen, het kleinste bierwinkeltje van Nederland was geboren met letterlijk Driemeterbier.

Driemeterbier bij Wijnhuis Alexander in Hoogland. (Bron: https://www.littlebeershop.nl/)

Elke week pas ik het assortiment aan met 15 nieuwe bieren. Een goed werkend concept, inmiddels zijn er in Hilversum en Amersfoort ook 2 vestigingen van Driemeterbier. Omdat het concept lekker liep begon ik na te denken over een eigen winkel en ben ik op zoek gegaan naar een geschikte plek. Dit gebied was vroeger een prostitutiegebied en door herontwikkeling werd hier een winkelpand van gemaakt. Na een succesvolle crowdfundingactie waarbij ik zelfs nog bier in een (leegstaande) peeskamer heb verkocht is deze winkel gestart. De nieuwe naam van de winkel werd Little Beershop, dat is Driemeterbier maar dan in het Engels (met een beetje fantasie).

Waar haalde je de kennis vandaan om het goede assortiment samen te stellen?

Nou ja, dat is zo gegroeid, ik had al heel lang interesse in speciaalbier en bezocht al menig bierfestival. Ook heb ik in de tijd waarin ik alleen nog Driemeterbier in de Amsterdamsestraatweg had veel kunnen oefenen. We waren toen gewoon een bierwinkeltje in het klein. Met vallen en opstaan heb ik toen veel geleerd.

De mini-cannery van Fred. (Bron: https://www.littlebeershop.nl/)

We zien een bijzonder apparaat én tapkranen in de winkel, dat zie je niet vaak, leg uit.

Ten tijde van enkel Driemeterbier vulden we flessen met bier. Zo kon men vers bier meenemen naar huis. Daarna ben ik op zoek gegaan naar een manier hoe men vers bier in blik mee kon nemen en kwam ik uit bij deze mini-cannery. Een vulmachine waarmee we blikken vers gevuld kunnen verkopen. Ik wilde de sfeer van een café, een café waar niet gedronken mag worden. Je mag het overal opdrinken behalve hier, dat is de achterliggende gedachte. Het is best wel nieuw, niemand kent dit. Brouwerij Frontaal heeft er ook een, dezelfde machine, maar voor de rest zijn wij hier nieuw mee.

Zit er nog een gedachte achter de bieren die men zelf kan inblikken?

9 van de 10 keer zijn het bieren die je niet of nauwelijks in fles of blik kan krijgen. Nu heb ik bijvoorbeeld 3 bieren van een Duitse brouwer met hele goede IPA’s die enkel op fust te krijgen zijn. Hele goede IPA brouwer waarvan de bieren hier nauwelijks te krijgen zijn. We hebben er maar meteen een ‘Deutsches Wochenende’ van gemaakt, inclusief Duitse schlagers.

Drie custom made blikken, speciaal gemaakt voor de mini-cannery.

Hoe bepaal je je assortiment?

Ik heb contact met zowel de tussenhandel als direct met de brouwer zelf en je krijgt zoveel aangeboden, daar maak ik gewoon een selectie uit. Nederland heeft zo ontzettend veel brouwers dat ik er wel voor heb gekozen om daar wel een soort kader voor te stellen., Hier heb ik bijvoorbeeld een rek met allemaal bieren uit de omgeving, denk aan Kromme Haring en Van de Streek. Ik kies er liever voor om meer lokaal bier te verkopen en lokale vrienden te steunen dan bijvoorbeeld bier uit Enkhuizen aan te bieden. Het grappige is dat mensen het lokale bier erg waarderen, maar ook graag bier willen uit alle uithoeken van de wereld.

Welke trends zie jij voor je in 2020?

Je ziet altijd dat mensen hier een bepaalde bierstijl opgeven, bijvoorbeeld “dit is het jaar van alcoholvrij en van sour of NEIPA”. Ik denk dat dit ook het jaar van de NEIPA wordt, maar ik denk dat dit het jaar wordt waarin een hele grote groep mensen pas het speciaalbier gaan ontdekken. Ik merk steeds meer dat mensen die voorheen bijvoorbeeld thuis standaard LaChouffe drinken nu in de winkel komen en zeggen: “Ik had laatst iets op met hop en tropisch fruit” waarna ik ze op een bier wijs en waarvan men dan zegt “doe er daar maar 6 van”. Deze grote groep mensen gaan het eigenlijk nu pas ontdekken.

Wie zijn jouw klanten?

Dat is wel heel verschillend, maar ze zijn over het algemeen wel jong. Weinig ouderen… wel wat, maar weinig? Dit ligt waarschijnlijk aan mijn assortiment. Ik heb bijvoorbeeld weinig Belgisch bier, die bieren zijn ook geen hardlopers. 98% komt van moderne brouwerijen.

Wat geven klanten aan als reden waarom ze steeds terugkomen?

Ik probeer in de winkel echt een sfeertje te creëren. Voor mij is de lol om er nu een ‘Deutsches wochenende’ van te maken. Ook heb ik voor mijn winkel in Hoogland speciaal carnavalsbier laten inblikken met het etiket van het dorp, en is de Brexit ook een thema geweest in de winkel.

Daarnaast is het constant vernieuwende assortiment uiteraard ook iets wat wordt gewaardeerd. Dat is misschien wel hetgeen waar ik mij het meest op richt, ik wil gewoon de winkel zijn van het nieuwe bier. De meest toffe bieren die er beschikbaar zijn, die wil ik gewoon hebben.

Hoe zou je de sfeer willen omschrijven?

Het moet een soort café zijn waar je het leuk vindt om te blijven hangen en een praatje te maken en ja het is jammer dat je er geen biertje bij kan drinken, maar zo zit de wet nu eenmaal in elkaar. Het zou mijn ideale winkel zijn wanneer je tijdens het winkelen hier ook gewoon een biertje kunt bestellen. Tot die tijd zijn we een winkel waar je fantastische bier kan kopen in een caféomgeving wat je overal mag drinken behalve hier, haha!

Proost Jochie! De slogan van Little Beershop.

En je toekomstplannen?

Toekomstplannen? Ik heb nog zoveel dingen die ik in deze winkel wil doen, moet nog overal puntjes op de i zetten. Mijn to-do list is nog gigantisch haha. Voorlopig ben ik daar wel druk mee en wil ik hier gewoon zijn.

Het bezinksel dat commercial heet

Een commercial kan blijven hangen in je hoofd. Tot op het moment dat je in de supermarkt of in het café staat. En maak dan maar een keuze. Is het daadwerkelijk blijven hangen? Ligt het niet gewoon aan de prijs en jouw eigen smaak? Heeft het spotje wel degelijk invloed gehad?

Hallo, daar is hij weer! Op onze buis. Met een biertje in zijn hand: Bond. James Bond. Met een wezenlijk verschil: acteur Daniel Craig speelt ditmaal zichzelf. Maar nog steeds allemaal door de filmproducenten en de Heinekenbrouwerij. De ene partij bereidt ons voor op een bioscoopbelevenis in april. De andere probeert ons te bewegen net zo avontuurlijk te zijn als de filmheld/-acteur: kies dit merk. En dit is slechts één van de voorbeelden van bierreclames, zoals die er zijn geweest en overduidelijk nog steeds te zien zijn.

Een keer wat anders dan een Martini (bron: Youtube).

Beste vrienden

Volgens mannenblog guys.nl is een bierreclame samen te vatten in een cursus van nog geen minuut. Een dergelijke commercial maken blijkt namelijk heel gemakkelijk: ,,Je hebt bier nodig en mannen. Die mannen mogen niet te knap zijn, anders kan de kijker zich niet met hen identificeren. De hoofdpersonen houden het bier in de rechterhand. Hierdoor kunnen kijkers zich beter voorstellen dat ze zelf ook het product gebruiken. In een bierreclame zijn de mannen altijd met zijn drieën. Dus geen man zielig in zijn eentje.” In het cursusfilmpje wordt vervolgens uitgelegd dat als er eentje iets van plan is, de rest automatisch volgt. Zo zie je het groepje ‘echte vrienden’ gezamenlijk bier drinken boven één wc-pot. ,,Alhoewel een wc geen goede plek is om je product te verkopen. Dus gewoon veilig op de bank met drie mannen.” En vanaf hier kunnen we doorgaan met een greep uit het aanbod bierreclames, want guys.nl heeft voor de cursus natuurlijk de Amstelspots met de drie beste vrienden voor ogen gehad.

Uiterst succesvol (ofwel: er werd over gepraat bij de koffieautomaat) waren de reclamefilmpjes van Amstel. Er zat humor in en de belevenissen van de drie heren waren min of meer herkenbaar. Bovendien was het een hele reeks, waardoor men bij de eerste seconden van de allernieuwste spot niet meer verder zapte, men bleef kijken onder het mom van ‘benieuwd wat ze nu gaan doen’. Overigens, de drie acteurs die de Amstelvrienden speelden, namen ‘wraak’ nadat ze aan de kant waren gezet voor een nieuwe reclamecampagne van de brouwer. Al gauw kwam er iets onverwachts over hun lippen: ,,Zo. Nu eerst een Bavaria.”   

‘Not done’

Je gaat je ook afvragen welke spotjes uit het verleden nu nog op de buis vertoond zouden kunnen worden. Of beter geformuleerd: welke juist absoluut niet meer kunnen. In het geval van de vrienden blijft er een filmpje over, die nu door de maatschappelijke ontwikkelingen en het verder terugdringen van de grenzen der politieke correctheid ‘not done’ zou zijn. Namelijk die waarin de drie heren zich iets afvragen. De ‘moedigste’ durft het aan en vraagt aan een blonde vrouw middels twee glazen bier en een gevuld wijnglas naar voetbalspelregels. ,,Kijk, als de aanvaller nou de bal krijgt. Tussen de keeper en de laatste man. Wat is dat dan?” De blondine antwoordt met hese stem: ,,Ja, buitenspel.” De man bedankt de ander en keert glimlachend terug naar zijn vrienden met de mededeling: ,,Het is een man.”

Er is nog een categorie bierreclame die de tand des tijds niet altijd kan doorstaan: commercials met sterren. Bekende mensen die zich, tegen een mooie vergoeding, lenen voor de promotie van een biermerk. Oké, Daniel Craig is nu nog bekend. Maar hoe zit het met de ‘golden oldies’? Toen Lee van Cleef op het televisiescherm verscheen voor Bavaria, klonken er bewonderende kreten thuis. ,,Zo, dat ze díe hebben weten te strikken!” De filmcowboy schoot een kroonkurk van een flesje om op die manier zijn voorkeur vast te laten stellen. Hoe zou dat nu werken? Niet met dezelfde impact als toen, want de huidige generatie is niet opgegroeid met de gebruikte beroemdheden. Laat het nu aan een publiek zien en het zal slechts een handjevol spelshowkandidaten iets zeggen. Zo zal het dus ook met Mickey Rourke, Hugh Hefner en Diego Maradona kunnen vergaan. Ach, wellicht niet met Morgan Freeman.

Stijl, humor en een boodschap

Veel spotjes vallen op door de stijl, de humor of de boodschap die ze willen uitdragen. Speelt bij de een de muziek een grote rol (oude hits in een nieuw jasje) of een clou van een grap (de inloopkoelkast; excuses voor het verklappen), bij de ander een mentaliteitsverandering, zoals ‘als je nog moet rijden, drink dan niet’. Er zijn ook bierreclames die het merk willen laten profileren als sponsor van een sport- of muziekevenement en zo ook aandacht schenken aan een dag of periode op de kalender. Denk hierbij aan de voetbalkampioenschappen.

En dan de biermerken die een andere weg inslaan; er wordt niet zomaar gewaarschuwd om niet met alcohol op achter het stuur te kruipen. Nee, het is… anders. Je ziet bier, je kent het merk, maar toch… Charlie Sheen verlaat een afkickkliniek na een alcoholverslaving, maar onderweg naar huis denkt hij iedereen aan het bier te zien. Een taxichauffeur, een zwangere vrouw, politieagenten, zelfs zijn vrienden die hem weer thuis verwelkomen. Maar dan is te zien dat het een ander soort bier is: Bavaria 0.0%. Alcoholvrij bier. De vraag blijft dan wel: keek ik net naar een bierreclame of niet?

Bierreclame of niet? (bron: Youtube)

Onder de drempel van het bewustzijn

Bij bierreclames is het de bedoeling  dat je dorst krijgt. Dat wat je zag onder de drempel van het bewustzijn zinkt. Dat je op een bepaald moment een bepaald merk kiest. Bezinksel kan in een biertje zitten. Het kan. Het kan de bedoeling zijn. Maar is het de bedoeling dat je het opdrinkt? Het is een bijkomend effect van bierbrouwen, zo ook dat reclamemakers in de arm worden genomen om bier aan de mens te brengen.

Dus? Hebben spotjes invloed? Het hangt bij een dergelijke informatieoverdracht af van de mate van blootstelling van de boodschap op de ontvanger; het werkelijke effect zal echter nooit uitermate goed te meten zijn. Maar ja, als jouw merk niet wordt genoemd of het wordt niet gezien, dan zal het ook niet worden gedronken. Een andere vraag: welk reclamefilmpje kan je je nog herinneren? Als je dan ook nog het bijbehorend merk kan noemen, dan kan je stellen dat de bierbrouwer het juiste bureau in de arm heeft genomen. De Trappist Westvleteren heeft overigens geen televisiespotje nodig; de mond-tot-mond-reclame heeft zijn werk al gedaan.

Het komt allemaal op hetzelfde neer: biertje?

p.s. Wil je alles te weten komen over bierreclame en tegelijkertijd een heerlijk bier drinken, bezoek dan eens het Bierreclame museum te Breda.

De verzamelaar en zijn bier #2

Gezocht: Gouden Carolus uit 2014 en 2015. Deze advertentie plaatste ik op BeerNDX en een bericht van Jos Gysels volgde al snel. “Ik heb alle jaargangen en heb er nog wel wat over, kom maar langs”. En zo was er de ontmoeting op een zaterdagmiddag. Nadat we van bier en geld gewisseld zijn nodigt hij mij uit in zijn eigen biermuseum. Ik drink een van zijn zelfgebrouwen bieren van brouwerij de Roozenhoet en stel hem een aantal vragen.

De kelder van Jos

Imposante kelder, wanneer ben je begonnen met sparen?

Dat zal denk ik een jaar of 20 geleden zijn. Het is overigens niet zozeer sparen, maar meer verzamelen. Ooit begonnen met een bijzonder Westmalleglas en daarna is het niet meer gestopt. Inmiddels staat het huis redelijk vol. We gaan dan ook behoorlijk wat rommelmarkten af op zoek naar mooie aankopen.

Hoeveel flessen denk je dat je hebt?

Hoeveel het er precies zijn durf ik niet te zeggen, maar ik zal het in mijn leven niet meer op krijgen. Gelukkig heb ik een zoon die ik er ook een groot plezier mee doe haha.

Flessen, flessen en nog eens flessen.

Hoe kom je eraan?

Ik werk bij drankenhandel Goetze Bier. Hier komen behoorlijk wat mensen uit de bierwereld die ook weten dat ik een groot liefhebber ben en die willen nog wel eens wat voor mij meenemen. Het leuke van mijn baan is ook dat wij bier wat over de datum is tegen leeggoedprijs mogen kopen. Alleen maar mooi voor ons want een hoop bieren worden juist beter wanneer ze na de THT datum komen. Westmalle dubbel heb ik bijvoorbeeld het liefst 2 jaar na de THT datum. Uiteraard koop ik ook gewoon in de winkel. Hier in de buurt zit een heel goede, namelijk Willems in Grollendonk. Die man heeft verstand van bier en daar weet ik ook altijd wel iets moois te vinden. (Wil je weten welke bieren je prima kunt bewaren tot na de THT? kijk eens naar dit artikel)

Wat drink je zelf het liefst?

Nou, daar vraag je wat. Moeilijk om antwoord op te geven. Voor mij is het wel afhankelijk wat voor seizoen het is. In de winter drink ik graag een donker en wat zwaarder bier, terwijl ik in de zomer het liefst een geuze drink. Als ik dan toch moet kiezen, dan ben ik momenteel wel liefhebber van geuzestekerij de Cam in Gooik. Die bieren zijn toch wel fenomenaal.

Jos met één van zijn zelfgebrouwen bieren.

Als je naar het café gaat, welke heeft dan je voorkeur?

Ik kom graag in café “Het stek water” in Lier en café “Tramstatie” in Emblem bezoek ik ook graag. Laatstgenoemde is echt de moeite waard voor mensen die houden van een authentiek caféinterieur.

Wat is het pronkstuk uit je collectie?

Een van mijn pronkstukken is zeker een oude roerstok die is gebruikt bij het brouwen (zie foto). Deze heb ik via via gevonden en wilde men nota bene naar de stort brengen. De roerstok is meer dan 100 jaar oud en daar ben ik dan ook erg trots op. Een ander pronkstuk is het Santébier van brouwerij Fantôme in Soy. Elk jaar organiseert onze bierclub de Heikantse bierliefhebbers samen met deze brouwerij een feestweekend. Tijdens dit weekend wordt jaarlijks het Santébier gelanceerd, dit jaar alweer nummer 24. Naast dat dit bier bijzonder lekker is, gaat de opbrengst ook nog eens naar het goede doel.

De (aan)houder wint. Of niet?

Het drinken van bier heeft natuurlijk te maken met smaak en voorkeuren. Het bijbehorend glas daarentegen wordt meestal gedicteerd door de brouwerij. Naast vaasjes, fluitjes en pintglazen komen daardoor de meest uiteenlopende creaties op de markt en in het café. We zullen de bierglazen met houder voor je uitlichten.

Bierglazen zonder voet; glazen die door hun vorm aanzetten tot doordrinken. En als er een houder bij zit, dan moet je ook daar weer ruimte voor vrijmaken. Kasteleins hebben ermee te maken, maar ook de liefhebber. Maar ja, daar ben je liefhebber voor.   

Het koetsiersglas

Met een heel bouwwerk om het glas heen, lijkt het een onnodig ingewikkeld plan om met veel poeha de biermarkt te veroveren. Toch is het verhaal van het koetsiersglas interessant en authentiek genoeg om verteld te worden. Pauwel Kwak was in de tijd van Napoleon een herbergier uit het Belgische Dendermonde en zijn klandizie bestond voornamelijk uit koetsiers. Omdat díe juist niet veel tijd hadden, bedacht de beste man een glas die ook hen in staat stelde om te drinken én op hun bok te blijven zitten. Het glas met een bolle onderkant (vergelijkbaar met een Cambridge yard glas) werd namelijk met een houten houder aan de koets bevestigd. Het bier kwam van Brouwerij Bosteels uit Buggenhout.

Het principe van de koetsiersglas is net als die van een stiefel (ofwel: een laarsglas). Zodra er lucht in de bol (of in het geval van de stiefel: het uitstekend stuk van de laars) komt, en de drinker de laatste teugen onderschat, dan komt de complete inhoud als een tsunami uit het glas.  

Dure glazen

De houder van het koetsiersglas wordt tegenwoordig geleverd met een voetje om het geheel neer te kunnen zetten. Leuk voor thuis, dus. En daardoor werden de koetsiersglazen een gewild object om mee te nemen. Zo ook bij herberg De Dulle Griet in Gent. Daar verdwenen namelijk de dure glazen bij bosjes. Als men een Max van ’t Huis (niet te verwarren met het bier van Pauwel Kwak) bestelt, dan moet men een onderpand inleveren: een schoen. Die wordt na de bestelling in een mand gegooid en vervolgens wordt de mand vanachter de toog omhoog gehesen. Na een toiletbezoek blijft echter de vraag: hoe komt mijn ene sok toch zo nat?

‘La corne du bois des pendus’

Brasserie D’Ebly werd in 2012 voor de rechter gedaagd door eerdergenoemde brouwerij Bosteels. Het glas horende bij het bier ‘La corne du bois des pendus’ zou teveel lijken op het koetsiersglas van Pauwel Kwak. Bij beide glazen gaat het om een houten houder, zodat ze rechtop kunnen staan. En daar houdt de vergelijking op. Drinkt men Pauwel Kwak uit een recht glas met een bolle onderkant, ‘La corne’ is hoornvormig. Daarom oordeelde de rechtbank in het voordeel van D’Ebly.

Laafse Lurk

En dan had je nog de glazen bij de Laafse Lurk. Het Dubbelbier was geïnspireerd door Het Volk van Laaf uit het Nederlandse attractiepark De Efteling en werd aldaar geschonken. Het werd gebrouwen door de Arcener Stoombierbrouwerij in Arcen, nu bekend als de Hertog Jan Stoombierbrouwerij. Dat het niet meer bestaat heeft te maken met het relatief hoog alcoholpercentage, de glazen die uitnodigden tot doordrinken, en de omgeving van het park dat bestond uit kinderattracties.

Laafse Lurk met bijhorend glas (foto: Beerdame.com)

Uit welk uitzonderlijk glas heb jij weleens gedronken?

Duvel fun fact

Bier en humor gaan in veel gevallen hand in hand. Het etiket wordt dan ook door veel brouwerijen gebruikt als creatief middel om te laten zien dat ze naast een mooi bier ook nog beschikken over een goede dosis humor.

Zo ook bij Duvel. Bij 1 op de 1000 flessen doen zij een subtiele aanpassing in het etiket. Om het verschil te spotten moet je echter wel goed opletten want het verschil is minimaal. Bovenaan in het etiket staat het wapenschild van Brouwerij Moortgat. Op de speciale versie van het etiket is dit wapenschild vervangen door een duivel en een engeltje.

Het afwijkend etiket van Duvel doet het erg goed bij fans en verzamelaars. Voor hen is het ook elke keer de vraag bij het bestellen van een flesje Duvel; heb ik deze keer een speciale te pakken?

Één uit duizenden!

Als redactie, maar vooral als liefhebbers zijn wij benieuwd naar andere verhalen over bijzondere bieretiketten. Heb jij een goede tip voor ons? Stuur dan een e-mail naar redactie@beerndx.com. Goede tips worden uiteraard beloond!

Nog een tip van ons: Kijk eens bij het artikel Duvel-killer Victoria. Duvel is niet de enige brouwer die creatief is met zijn etiketten!

Broeder Jacob Lazarus Calvados Infused

Het eerste bijzondere bier wat we willen uitlichten is de Lazarus Calvados Infused van Broeder Jacob. Deze smakelijke Vlaming is ondertussen een zeldzame verschijning geworden.

Naam bier: Broeder Jacob Lazarus Calvados Infused
Brouwerij: Broeder Jacob
Jaartal: 2016
Percentage: 8,5%
Stijl: Belgian strong golden ale
Land van herkomst: België

Broeder Jacob Lazarus Calvados Infused.

Wat maakt dit bier bijzonder?

Het is een limited edition afkomstig uit 2016. In dat jaartal was het lageren van bier erg in trek bij verschillende brouwerijen en zo ook bij brouwerij Broeder Jacob. Broeder Jacob wist al eerder mooie combinaties met bijv. espresso en port te brouwen, dus een combinatie met Calvados paste mooi in dit rijtje. Hoewel het bier in (gespecialiseerde) drankenhandels te koop aangeboden werd is het vandaag de dag een zeldzaam bier geworden. 

Hoeveel zijn er gemaakt en hoe vaak wordt het gemaakt?

Het exacte aantal geproduceerde flessen is helaas niet bekend. Na de variant met calvados zijn er ook nog bieren uitgebracht welke gelagerd waren op sherry, whisky en armagnacvaten. Echter bleef de variant met calvados altijd favoriet onder de bierliefhebbers.

Hoe smaakt het bier?

Het bier is redelijk oranje van kleur met een mooie schuimkraag. De geur is fruitig en het bier smaakt zoet, moutig en aangenaam boozy.

Waar werd de fles destijds verkocht?

Deze flessen werden destijds te koop aangeboden bij een beperkt aantal gespecialiseerde drankhandels.

Wat kostte de fles destijds en wat is deze nu waard?

Het bier was in 2016 voor zo’n 5 euro te koop (75 cl). Inmiddels worden deze flessen aangeboden voor een prijs tussen de 14 en 20 euro.