bierglas – Beerndx

Cool! Of toch niet té koel?

Wat is de beste temperatuur voor een goed glas bier? Het kan afhankelijk zijn van de drinker, het glas, en of je het bier binnen of buiten opdrinkt. Maar vooral ook of het pils of speciaalbier betreft, en dan nog zijn dáár weer verschillen in te ontdekken.

,,Alstublieft, kolonel. Probeer maar eens een echt ouderwets Engels biertje.”

,,Dank je! Proost… Mijn God, het is warm!”

,,Ik gok dat u nog nooit iets dergelijks heeft geproefd in uw leven. Warm? Ik vind het nog redelijk koud.”

,,Het smaakt naar kraanwater voor in het bad.”

De hierboven beschreven scène komt uit Dad’s Army (in Nederland beter bekend als Daar Komen De Schutters), een Britse comedyserie over de binnenlandse strijdkrachten tijdens de Tweede Wereldoorlog. Een Amerikaanse officier krijgt in de lokale Engelse pub een pint aangeboden. De eerste slok spuugt hij al snel uit, omdat hij de inhoud van het glas te warm vindt. Ieder zijn smaak en ieder zijn gewoonten.

Aroma’s

Over het algemeen wordt een pilsje geschonken met een gemiddelde temperatuur van 5 graden Celsius. Voor speciaalbieren wordt dit ervaren als te koud. Temeer, omdat die bieren meestal een hoger alcoholpercentage hebben. Meer alcohol in het bier? Dan mag je stukken hoger zitten met de serveertemperatuur; tot wel 13 graden Celsius om de smaak van het bier volledig tot zijn recht te laten komen. Sommige glazen speciaalbier kun je even opwarmen door het wat langer in je hand te houden. Je weet dat je goed zit als je daarna ruikt aan het schuim: als de aroma’s duidelijker te herleiden zijn, dan heb je de juiste temperatuur te pakken.

Koelmeter

Sommige pilseners hebben een koelmeter op de fles of op het blikje. In 2009 kwam Grolsch als eerste merk in Nederland met een verbeterde thermochronische inkt voor de blikken bier. Verbeterd, want de blauwe inkt was dieper van kleur bij de aanbevolen drinktemperatuur. Duidelijker zichtbaar door de indicator om te zien of het bier koud genoeg was om te drinken. De aanbevolen drinktemperatuur werd door Grolsch overigens gehouden op 6 tot 8 graden Celsius. Rond die periode kwam het biermerk ook met een Koelalarm: het was als het ware een app die aangaf wanneer je je bier koud moest zetten. ,,Zet het Grolsch Koelalarm aan en drink straks je blikken koud bij de buitentemperatuur jij opgeeft,” adverteerde de bierbrouwer.

De koelmeter wordt donkerblauw als het koel genoeg is, maar het risico is dat de drinker dan onderhand zelf al te blauw is om nog aan het pils in de diepvries te denken.

Bijvullen

Hoe zit het eigenlijk met een blikje of flesje even in de diepvries bewaren? Hoe vaak komt het niet voor dat een pijpje vergeten wordt en het vriesvak in een mum van tijd veranderd is in een surrealistisch kunstwerk? Vermijd de diepvries om dat te voorkomen en vul je koelkast bijtijds aan. Als er een feestje is en het is self service, dan ligt het er maar net aan of je gasten een opvoeding hebben genoten. Want een geoefende drinker of simpelweg eentje met verstand en sociaal gevoel (ja, ook dat kan met opvoeding te maken hebben) weet dan dat als hij of zij tóch ongekoeld bier in de koelkast zet, hoe dat moet. Ofwel: zorg dat de gekoelde flesjes als eerste te pakken zijn, anders schiet het natuurlijk niet op.

Extra koud

Bij Heineken Extra Cold (we gaan terug naar 2006 voor de introductie) hoef je niet te denken aan een koelmeter. Laat staan een diepvriesvak. Het bier werd namelijk in de horeca getapt met een temperatuur van 0 graden Celsius: op de tap zat steevast een ijslaagje. De brouwer ging er prat op dat tijdens de ontwikkelprocedure vooral veel vrouwen positief waren over de smaak van het extra koude bier. Het leek milder en gaf een minder vol gevoel in de maag, doordat de koolzuurbubbels kleiner bleken en het bier minder bitter was. Niet te vergelijken met de op kamertemperatuur geschonken en gedronken bieren. Of zelfs met de normale tapbieren, die een koelinstallatie hebben.

Koeltips

Als je een glas gebruikt, moet je er natuurlijk ook opletten hoe je dat doet. Bij het drinken van een koel biertje moet je er namelijk voor zorgen dat het glas zelf niet recht uit de vaatwasser komt (kijk ook eens op dit artikel over nog meer tips voor je bierglas). Of in ieder geval daarna gekoeld wordt met een koude straal kraanwater. Kan dat ook met het flesje? Laten we wat tips om je bier te koelen met je doornemen:

Flesjes onder de koude kraan houden. Duurt lang en je gootsteen komt zo erg snel onder de etiketten te zitten. Kost veel water en de flesjes zullen niet al te lang kouder blijven.
De flesjes in een emmer ijswater doen. IJsblokjes erbij en het glas van de fles reageert met het ijs. Doe er zout bij voor een lager vriespunt. Het water zal kouder zijn, omdat pas bij een lagere temperatuur zout water bevriest. Roer er af en toe in om het koudste water vaker bij de flesjes te brengen.
Toch de flesjes in de diepvries doen? Wikkel ze dan in een natte doek. De verkoeling treedt dan sneller in werking.

Bij het gebruik van zout met ijs(water), zorg er dan wel voor dat je je blikje of flesje even afveegt met een doekje. Koud bier is lekker, maar een onverwachte dosis zout bij de opening kan simpelweg niet prettig zijn. En zeker niet jouw bedoeling…

Heb je zelf nog tips om je bier te koelen? We horen het graag van je!
info@beerndx.com

De (aan)houder wint. Of niet?

Het drinken van bier heeft natuurlijk te maken met smaak en voorkeuren. Het bijbehorend glas daarentegen wordt meestal gedicteerd door de brouwerij. Naast vaasjes, fluitjes en pintglazen komen daardoor de meest uiteenlopende creaties op de markt en in het café. We zullen de bierglazen met houder voor je uitlichten.

Bierglazen zonder voet; glazen die door hun vorm aanzetten tot doordrinken. En als er een houder bij zit, dan moet je ook daar weer ruimte voor vrijmaken. Kasteleins hebben ermee te maken, maar ook de liefhebber. Maar ja, daar ben je liefhebber voor.

Het koetsiersglas

Met een heel bouwwerk om het glas heen, lijkt het een onnodig ingewikkeld plan om met veel poeha de biermarkt te veroveren. Toch is het verhaal van het koetsiersglas interessant en authentiek genoeg om verteld te worden. Pauwel Kwak was in de tijd van Napoleon een herbergier uit het Belgische Dendermonde en zijn klandizie bestond voornamelijk uit koetsiers. Omdat díe juist niet veel tijd hadden, bedacht de beste man een glas die ook hen in staat stelde om te drinken én op hun bok te blijven zitten. Het glas met een bolle onderkant (vergelijkbaar met een Cambridge yard glas) werd namelijk met een houten houder aan de koets bevestigd. Het bier kwam van Brouwerij Bosteels uit Buggenhout.

Het principe van de koetsiersglas is net als die van een stiefel (ofwel: een laarsglas). Zodra er lucht in de bol (of in het geval van de stiefel: het uitstekend stuk van de laars) komt, en de drinker de laatste teugen onderschat, dan komt de complete inhoud als een tsunami uit het glas.

Dure glazen

De houder van het koetsiersglas wordt tegenwoordig geleverd met een voetje om het geheel neer te kunnen zetten. Leuk voor thuis, dus. En daardoor werden de koetsiersglazen een gewild object om mee te nemen. Zo ook bij herberg De Dulle Griet in Gent. Daar verdwenen namelijk de dure glazen bij bosjes. Als men een Max van ’t Huis (niet te verwarren met het bier van Pauwel Kwak) bestelt, dan moet men een onderpand inleveren: een schoen. Die wordt na de bestelling in een mand gegooid en vervolgens wordt de mand vanachter de toog omhoog gehesen. Na een toiletbezoek blijft echter de vraag: hoe komt mijn ene sok toch zo nat?

‘La corne du bois des pendus’

Brasserie D’Ebly werd in 2012 voor de rechter gedaagd door eerdergenoemde brouwerij Bosteels. Het glas horende bij het bier ‘La corne du bois des pendus’ zou teveel lijken op het koetsiersglas van Pauwel Kwak. Bij beide glazen gaat het om een houten houder, zodat ze rechtop kunnen staan. En daar houdt de vergelijking op. Drinkt men Pauwel Kwak uit een recht glas met een bolle onderkant, ‘La corne’ is hoornvormig. Daarom oordeelde de rechtbank in het voordeel van D’Ebly.

Laafse Lurk

En dan had je nog de glazen bij de Laafse Lurk. Het Dubbelbier was geïnspireerd door Het Volk van Laaf uit het Nederlandse attractiepark De Efteling en werd aldaar geschonken. Het werd gebrouwen door de Arcener Stoombierbrouwerij in Arcen, nu bekend als de Hertog Jan Stoombierbrouwerij. Dat het niet meer bestaat heeft te maken met het relatief hoog alcoholpercentage, de glazen die uitnodigden tot doordrinken, en de omgeving van het park dat bestond uit kinderattracties.

Uit welk uitzonderlijk glas heb jij weleens gedronken?

Waarom slaat mijn bier dood?

Waarom slaat mijn bier thuis dood en in het café niet? Veel bierdrinkers vragen zich dit af. Wij leggen het in dit artikel voor je uit.

Wat doet ik verkeerd?

Waarschijnlijk zit er iets vettigs in het glas. De grootste vijand voor het behoud van de schuimkraag is namelijk vet. Bier bevat hop, en dit ingrediënt houdt absoluut niet van vet.

Vet is dus de vijand van een goede schuimkraag?

Klopt. En daarom is de kans erg groot dat dit met vet te maken heeft. Vaak is dit het glas zelf, maar wanneer je net heel vet hebt gegeten en je drinkt uit je bierglas dan kan dit ook de reden zijn.

De glazen in de vaatwasser dus, opgelost toch?

Nee, stop je glazen nooit in de vaatwasser! Spoelmiddel voor in de vaatwasser bevat zout en dit tast het glazuur aan van het glas. Het glazuur is het gladde laagje van het glas waaraan je schuimkraag zo mooi blijft plakken. Heel belangrijk dus!

*Een glas goed droogmaken met een poleerdoek.*

Hoe moet ik dan mijn glazen schoonmaken?

Een glas goed schoonmaken doe je door het op een juiste manier te ontvetten. Dit kun je doen met een beetje Dreft of ander afwasmiddel. De allerbeste manier is echter met gebruik van soda. Dit hoef je natuurlijk niet elke keer te doen na gebruik, maar af en toe wordt zeker aangeraden. Het glas droog je na het schoonmaken goed af, bij voorkeur met een poleerdoek. Een poleerdoek is een speciaal soort theedoek die geen kleine vezels achterlaat. Deze vezels kunnen er weer voor zorgen dat je bier doodslaat wanneer je een normale theedoek gebruikt.

Je kunt een afwasmiddel gebruiken zoals Dreft.

Moet ik mijn bier inschenken in een droog of nat glas?

Daar is veel discussie over in Nederland. Ik ben zelf van mening dat een bier van lage gisting (tot ca. 6%) geschonken moet worden in een nat glas. Denk hierbij aan een pils in het café, daar spoelen ze ook eerst het glas in koud water. Een nat glas is meestal kouder, en zorgt hierdoor voor minder schuim. Bij het inschenken van pils wil je natuurlijk niet teveel schuim. Bij alle bieren van hoge gisting (de meeste speciaalbieren) wordt een droog glas aangeraden.

BeerNDX in gesprek met Max van Huizen. Max is een biersommelier met encyclopedische kennis van bier en horecadier in hart en nieren. Met Bierheld verzorgt hij proeverijen en trainingen voor vakmensen en bierliefhebbers.