Categorie: Verhaal

Statiegeld of glasbak

En daar sta je dan voor je lege flesjes. Al dan niet gebukt. Welke zijn voor de glasbak en welke leveren nog wat op? Het is een kwestie van de achterkant goed bestuderen. Zoveel symbooltjes, terwijl je eigenlijk alleen maar op zoek bent naar ‘statiegeld  €0,10’.

Investering en belofte

I Love the Sound of Breaking Glass. Dit lied van de Britse zanger Nick Lowe was in een spotje te horen om mensen naar de glasbak te lokken. Om het recycleren van glaswerk te stimuleren. Maar wees eerlijk: is het niet leuker om geld voor je opgespaarde flessen terug te krijgen? Natuurlijk had je al geïnvesteerd in het statiegeld. Het staat op de kassabon, die je kreeg na het afrekenen van de flesjes. Het is een belofte die je doet. Je koopt flessen, betaalt er extra voor en dat zorgt ervoor dat je ze niet in de glasbak werpt: je brengt ze terug. Dat zou anders zonde zijn van het geld, nietwaar?  

Emballage wordt geheven op verpakkingen die niet meteen worden weggegooid en vaker kunnen worden gebruikt. De verpakking heeft een waarde die je kunt afschrijven als je het laat vallen of als je het weggooit. Om er zeker van te zijn dat de flessen worden ingeleverd, wordt statiegeld gerekend. De fabrikant of brouwer zorgt ervoor dat de flessen worden opgehaald en voor hergebruik gereinigd worden.

Voor heel veel mensen is het hele idee van statiegeld een voordelige en wordt het beschouwd als een klein spaarpotje, waarmee je kunt winkelen of waarmee je in ieder geval een klein gedeelte van de boodschappen kunt betalen. Als ware het een korting betreft. 

Waarde en termijnen

Wat is de waarde van de statiegeldflessen in Nederland?  

Bierflesjes

Flesjes van een kwart tot een halve liter: €0,10
Beugelflessen: €0,20
Flesjes van minder dan een kwart liter: geen statiegeld (deze moeten in de glasbak)
Flessen van meer dan een liter: geen statiegeld (ook deze moeten in de glasbak)
Mono flesjes: dit zijn weggooiflessen van 0,15 tot een halve liter en hebben meestal  een draaidop; en ja, deze zijn ook bestemd voor de glasbak

Bierkratten

Bierkrat zonder flesjes: €1,50
Bierkrat met flesjes: €3,90
Half bierkrat (12 flesjes) zonder flesjes: €0,75
Half bierkrat (12 flesjes) met flesjes: €1,95

Mocht je nog oude flessen vinden of je hebt net een bewaarbier genuttigd en je weet niet wat je met de fles moet doen? Altijd kijken of het innameapparaat je goedgezind is.

Statiegeld voelt alsof je net bier met korting heb gekocht

Had je al flessen ingeleverd, maar je was vergeten de bon in te leveren? Ofwel: hoe lang blijft een emballagebon geldig? Bij de ene supermarkt is dat langer dan bij de andere. Soms staat er een bepaling in de huisregels (te lezen bij de ingang van een filiaal) dat op de dag dat de statiegeldbon is uitgegeven, deze ook weer dient te worden verzilverd. Niet de volgende dag. Bij andere supermarkten kan de termijn wel vijf jaar zijn. Let dus goed op. Op de meeste bonnen is de geldigheid ook niet te lezen, dan moet je wel degelijk in de supermarkt zelf zijn of op de website om erachter te komen.     

Wat duurzaamheid betreft: zou het een idee zijn om van de papieren statiegeldbonnetjes af te stappen door een soort creditcard in te voeren? Bij elke ingeleverde fles wordt er dan een tegoed opgeteld. Maar ja, hoeveel aparte pasjes hebben we al niet? Nog beter wellicht: via een scanner wordt het tegoed op je eigen pinpas gezet. Het is maar een idee, hè?

Statiegeld op blikjes

In diverse landen wordt statiegeld geheven op blikjes, in Nederland echter nog niet. Een belangrijk punt in de discussie waarom nog niet, zijn de kosten die de speciaal daarvoor ingerichte statiegeldmachines met zich meebrengen. Het voordeel van die machines is dat er geen mix ontstaat met de andere materialen. Sinds kort mag blik met plastic worden ingezameld, maar als met aparte innameapparaten nog een groter voordeel bewerkstelligd kan worden, dan zal men dat beslist niet laten. De ingeleverde blikjes zullen namelijk minder vervuild zijn met andere materialen (in dit geval plastic), de reinigingskosten zijn daardoor laag te houden en de materialen zijn daardoor meer waard. 

Statiegeld op blikjes kan een fenomeen creëren. In Duitsland is het zoeken naar statiegeld bijna een sport geworden en de beoefenaars in Berlijn noem je dan Pfandsammler of Flaschensammler. Deze statiegeld- of flessenverzamelaars struinen de straten langs op zoek naar lege flessen en blikjes. Inderdaad, in Duitsland zit er niet alleen statiegeld op flessen en kratten, maar ook op blikjes en plastic flesjes. Een van de redenen dat de statiegeldverzamelaar een bekend begrip is geworden bij de oosterburen en niet bij ons. Dat je daar, in tegenstelling tot Nederland, in het openbaar alcohol mag nuttigen, is nog een verklaring voor het bestaan van de Pfandsammler. Het geeft voor veel Duitsers de gelegenheid om een extra centje bij te verdienen. Gewapend met grote tassen of winkelwagens gaan ze op pad.

Mensen in Berlijn die bier hebben gedronken, een vuilnisbak zien staan en geen zin hebben om naar een supermarkt te gaan, wordt verzocht om de statiegeldflessen onder de bak te plaatsen. Zo wordt het de verzamelaar makkelijk gemaakt om de flessen te vinden: ze hoeven het vuil niet te doorzoeken. 

Statiegeld en glasbakken

Aan de ene kant heb je dus statiegeld en aan de andere kant glasbakken. Tijdens de tweede golf van de corona-crisis zijn we steeds meer buitenlandse bieren gaan drinken. Dat was vooral te merken aan de toename van bruin glas in de glasbak. Een verschijnsel dat ook te maken had met de sluiting van de horeca. Afvalverwerkers kijken naar wat ze binnen krijgen en ze constateerden dat de lockdowns de mensen meer aan het speciaalbier hebben gekregen. Hoe zit dat bij jou?

Wonderbaarlijke bierblend

Hoe het met uw kennis van de Franse taal is weet ik niet, maar ik moest toch echt even Google translate raadplegen om erachter te komen dat Le Merveilleux staat voor ‘Het wonderbaarlijke’. Reden om dit woord op te zoeken is omdat Le Merveilleux de naam is van een wel heel bijzondere bierblend. Hoe we aan dit verhaal en recept komen vertellen wij u graag.

Een goede bron is het halve werk

Eerlijk gezegd hebben we getwijfeld om hierover te schrijven. Reden hiervoor is dat je voor een goed artikel het liefst meerdere bronnen raadpleegt om de betrouwbaarheid te kunnen verantwoorden en wij hadden er maar één. Gelukkig voor ons is deze bron een zytholoog van het hoogste niveau, Huub van Dijk. U kunt dus met een gerust hart verder lezen.

Taverne St. Paul

Tot vorig jaar heb ik in de organisatie gezeten van speciaalbierfestival de Speciaalbierdaagse. Huub hielp ons met zijn kennis over bier en deelde daarbij ook graag verhalen. Een van deze verhalen ging over een mooi café in Luik waar hij graag komt, Taverne St. Paul. Daar in dat café is een bierblend te bestellen die hij nog nooit eerder had gezien, Le Merveilleux. Een combinatie waar hij toch wel van onder de indruk was. Voor ons reden genoeg om zelf een Merveilleux te maken.

Taverne St. Paul in Luik

Het recept

Slechts 2 ingrediënten nodig.

En heel moeilijk was dat niet.
Men pakt een mooi bierglas en schenkt daar rode port in (ruby). Vervolgens schenk je in hetzelfde glas ook een flesje Rochefort 8 uit. De hoeveelheid port is naar eigen smaak te bepalen uiteraard.

Een simpel, maar heel smakelijk recept wat zich perfect leent voor de koude winterdagen.

Proost!

Bier en muziek

Naast deze (flauwe) subtitel hadden we er nog wel een paar kunnen verzinnen, maar goed, tijd om eens in de link tussen bier en muziek onder het licht te houden. Diverse onderzoeken hebben namelijk aangetoond dat muziek de beleving van het bierdrinken beïnvloedt. Daarnaast zijn er talloze nummers die over bier gaan en zijn er zelfs bands die hun eigen biermerk hebben. Kortom, muziek kan gezien worden als een ingrediënt op zich.

De combinatie bier en muziek is bijna een vanzelfsprekende; waar gedronken wordt, daar klinken melodieën. En vaak ook andersom. In een café hoor je dus muziek op de achtergrond. Schenken ze daar je favoriete bier en draaien ze niet de muziek die je haat? Dan is de kans groot dat je daar vaker zult komen.  

Is het geen plaatje?

Zintuiglijke ervaringen

Muziek bepaalt niet alleen de stemming (ja, let wel: andersom is zeer zeker ook het geval), maar ook de mate van bierinname en de waardering voor het gerstenat zelf. Onderzoekers van de Vrije Universiteit Brussel en de KU Leuven werkten in 2016 samen met het Brussels Bier Project én de Britse band Editors. Hun doel: om te zien of bepaalde zintuiglijke ervaringen onze manier van smaakwaarneming beïnvloeden. Drie groepen met in totaal 231 personen proefden het bier Salvation. De eerste groep dronk uit een flesje zonder etiket, de tweede groep uit een flesje mét het speciaal voor het onderzoek ontworpen etiket. De derde groep luisterde tijdens het proeven naar muziek van The Editors en dan speciaal naar het nummer Oceans of Light.

De hoogste score kreeg het bier van de laatste groep. De oorzaak ligt hoogstwaarschijnlijk in de beleving van het drinken van bier in combinatie met het plezier dat het luisteren naar muziek kan geven. Smaak en in dit geval smaaktoevoeging (in alle facetten zoals dat ervaren kan worden) is hier de grote bepaler. De onderzoekers stelden dat hiermee een mogelijke verklaring was gegeven voor de enorme alcoholinname of muziekfestivals. Dat blijft natuurlijk gissen, temeer omdat er meerdere theorieën over dit verschijnsel bestaan.

Evenementenbier: Feit of fabel?

Evenementenbier

Stel: je bent op een muziekfestival en er is geen bier. Stop. Hier niet verder. In andere woorden: dit kun je je gewoon niet voorstellen. De twee elementen horen nu eenmaal bij elkaar. Tja, wat moet je dan? Overstappen op wijn? Nee, want niets is zo leuk als een draagtray (al dan niet van te flexibel karton) vol bier vanaf de toog naar je groepje te brengen, onderwijl op de maat van de muziek hossende mensen ontwijkend. In ieder geval kom je ook op die manier aan een goede dosis beweging. Beweging die bijdraagt aan de instandhouding van een festivalmythe: evenementenbier. Bier met een veel lager alcoholpercentage dan die van het reguliere 5%-pilsje, specifiek gebrouwen voor grote evenementen. Of het zou met water aangelengd bier zijn. Waarom geloven veel mensen in de mythe? Omdat ze het idee hebben dat ze veel meer bier drinken dan thuis of in een kroeg? Omdat een grotere verkoop van bier gunstig is voor de brouwerij? Omdat de organisatie het niet zou aandurven zoveel dronken mensen te herbergen? Feit blijft dat je op een festival veel meer eet en meer beweging krijgt dan op een normale uitgaansavond. Ook heeft de buitenlucht een gunstige uitwerking op je lichaam.

Het klinkt gek, maar bestond evenementenbier maar echt. Want hoe zonde is het toch om te zien hoeveel liters ‘echt bier’ de lucht in gaan bij nummers als Bestel mar? Ze worden immers niet allemaal gevangen door de zanger van John Coffey.

Livemuziek

De fundamenten van een festival zijn alcohol en muziek. Bij een café is het niet per se anders. Een barman schenkt bier en zorgt ervoor dat er niet alleen maar sterke verhalen te horen zijn. En als er ruimte en gelegenheid is, is er een band te bewonderen. Niet iedere kastelein is overigens blij met het hebben van een band in zijn of haar kroeg. Mensen bestellen minder als de band bezig is, de formatie neemt kostbare plekken in én de groep dient ook gewoon betaald te worden. Daar staan weer andere café-eigenaren tegenover die stellen dat er juist meer mensen op livemuziek afkomen. En meer mensen betekent sowieso meer inkomsten.

Minder praten en meer drinken. De theorie dat muziek, al dan niet hard (af)gespeeld, de communicatie kan hinderen gaat wellicht wel op voor een thuisfeestje, in een café moet er nog steeds besteld worden of er wordt meegezongen: minder drinktijd.

Bierliederen    

Het bekendste bierlied in Nederland is ‘In de hemel is geen bier’. De eerste versie, van de Vlaamse zanger Tony Geys, stamt uit 1962 en werd door hem onder het pseudoniem Herman Kempen geschreven. Het lied deed het echter niet  geweldig in Nederland. Het werd dat jaar pas een hit toen er een Nederlandse uitvoering kwam. Geproduceerd door Johnny Hoes en uitgevoerd door Karel Thiel. De bekendste versie komt uit 1971 van Tom Manders (bekend onder zijn artiestennaam Dorus). Gesteld mag worden dat ‘In de hemel is geen bier’ een echte carnavalskraker is.   

Is een drinklied een bierlied? Moet het alleen over bier gaan? Moet het woord bier in de titel staan? Niets moet. Veel mag. ‘Mama woar is mien pils’ van Normaal, ‘Ik moet zuipen!’ van PartyFriex, ‘Koning Pintenman’ van de BZB (voorheen Band Zonder Banaan), de WC Experience met ‘Blaif mee oe pôôte van m’n bier af’. Enkele voorbeelden van onvervalste bierliederen uit Nederland. Denk je internationaal, dan kom je al snel uit op The Dubliners met ‘The wild rover’ en geen Oktoberfest kan zonder ‘Ein Prosit’. ‘Pretty good at drinkin’ beer’, ‘Beer drinkers & hell raisers’ en ‘I like beer’ kunnen tot de culturele bijdragen van de Verenigde Staten worden gerekend.

In het verleden brachten bierbrouwerijen zelf ook muziek uit. Op een grammofoonplaat uit 1937 is te horen hoe Piet Muyselaar het merk Heineken muzikaal de hemel in prees met Heineken’s Bierlied. Concurrent Amstel kon dit natuurlijk niet over zijn kant laten gaan en koos voor de tegenaanval met Het Amstellied, precies een jaar later. In cafés werden de platen wellicht wel gedraaid, op de radio klonken ze echter niet: het betrof reclame. Vandaar dat het een obscuriteit is gebleven.

Af en toe kom je ook nog wel eens bierreclames tegen waarin muzikanten of (hun) liedjes een grote rol spelen. Ze zingen niet, ze acteren. Nick en Simon die de kijkers willen laten weten dat de concertreeks De Vrienden van Amstel LIVE! weer voor de deur staat. En Rapper Snoop Dogg die het imago van Corona  vergelijkt met die van hem: cool en ontspannen. Iets soortgelijks deed hij al eerder voor Colt 45 malt van brouwerij Pabst. Gaat men daardoor juist wél of juist niet voor dat merk? Niet altijd aan te tonen natuurlijk, maar feit blijft: zolang jouw bier genoemd wordt, dan is het goed. Dus zal reclame blijven bestaan en zal men altijd wel iemand beschikbaar vinden om dat voor je te doen.

Bier en muziek is een match made in heaven.

Bands en bier

Wanneer drink je bier (gebrouwen in naam) van een band? Als je een verzamelaar bent van bier of als je een die-hard fan van een bepaalde band bent. Zijn dergelijke bieren dan geen ‘eendagsvliegen’? Leuk om te sparen en te ruilen voor iets anders? Het is meer dan dat. Sommige bieren zijn gewoon smakelijk. Ja, dat is een kwestie van smaak, maar kwaliteit mag benoemd worden. Keiharde rock en dan geen ‘hard liquor’, maar een bier met een paar procent alcohol? Niets mis mee. Als de betrokken brouwerij ervaring heeft en over genoeg creatieve vermogens beschikt, dan is een samenwerking met een band eigenlijk niet eens zo vergezocht. Het bekendste ‘merk’ in dat segment van de bierwereld is Iron Maiden. Hun Trooper bier is een groot succes en onlangs heeft de Engelse formatie in samenwerking met de Robinsons Brewery de nieuwe bieren Fear of the Dark en Trooper IPA gelanceerd.  Maar we mogen natuurlijk AC/DC niet vergeten met hun ‘Australian Hard Rock and German Beer’. Of Kiss. Of Motörhead. Of… Teveel om op te noemen dus. Maar genoeg om te proeven.

Heb je zelf een favoriet bierlied? Voeg deze dan vooral toe aan Spotifylijst Bier en Muziek BeerNDX  – alleen luisteren mag natuurlijk ook, proost!

Schatgraven in een kelder vol bier

Een appje kwam binnen: Jaap, zie foto, ik heb 7 kratten bier verkregen van iemand die het huis van zijn overleden oom aan het leegruimen was, in de kelder kwamen ze dit tegen. Kan je hier iets mee?
Aangezien er alleen al op de foto 3 ouderwets gele kratten van Heineken stonden appte ik terug: Blijf waar je bent, ik kom er nu aan.

Alle bieren keurig bijgehouden in het ‘bierboek’.

De overleden man in kwestie, die gelukkig op zeer respectabele leeftijd is overleden, was een ware bierliefhebber bleek al snel. Op de 7 kratten lag namelijk een heus bierlogboek waarin hij bij hield welke bieren hij in zijn kelder had liggen en welke hij reeds had gedronken. Het logboek telde 254 bieren, tegenwoordig is dat een zeer magere score op menig bierapp, maar in die tijd was dit een monsterscore! Enfin, we hadden hier te maken met een bierliefhebber pur sang..

Het uitpakken begint

Eenmaal ingeladen heb ik de kratten thuis naast de eettafel gezet en ben ik ze een voor een uit gaan pakken, het was alsof ik een gigantisch kerstpakket aan het uitpakken was. Rustig de tijd voor nemen en een stuk biergeschiedenis door je handen laten gaan.
Al snel kon ik de bieren onderscheiden in de categorieën ‘Gootsteen’ en ‘Kelder’, lang niet alles wat je bewaart is uiteindelijk de moeite waard en het alcoholvrij bier Proost uit 1985 lag al snel in de gootsteen. Ook het fles DAB pils is niet de moeite waard en kreeg een enkeltje wasbak.
Wees gerust, lang niet alle pils is weggegooid, sommige flesjes zijn ook gewoon mooi om te zien of hebben een leuk verhaal. Zo is een fles Hertog-Jan erg mooi en is er een flesje Busch bier wat het etiket heeft van Budweiser. Hoe dat verhaal zit weet ik nog niet, maar ga ik uitzoeken.

Eén voor één allemaal uitgepakt, mooi moment!

Eenmaal aangekomen bij de tweede krat viel mij op dat er veel van de verschillende pilsbrouwerijen niet meer bestaan zoals Bären, Ketje of Buffalo. Niet gek op zich, het aanbod in pils was destijds gigantisch bleek wel uit de verzameling en niet iedereen weet het bestaansrecht te behouden. Dit maakt mij wel nieuwsgierig naar de toekomst, zien we straks eenzelfde beweging met het aantal microbrouwerijen?

Zou het nog smaken?

In eerdere artikelen hebben we het weleens gehad over geuzebieren, een bierstijl die zich evenals kriek wel leent om wat langer te bewaren. Dat bewaren heeft de beste bierliefhebber wel gedaan, er zijn 7 flesjes in redelijk goede conditie die hier aan voldoen. Inmiddels hebben we er al wel een aantal van verkocht, maar zeker ook een paar bewaard om zelf nog eens open te maken.

Sommigen kwamen niet verder dan de gootsteen

Even verder kijkende ontdekken we nog meer pareltjes, wat denk je van een reeks bokbieren en een Duvel waarvan geen datum te bekennen is. Daarnaast een Orval van ergens 1980, een Achels kruis en Gouden Carolus Classic.

Omdat het zoveel interessante flesjes waren heb ik ze voor een vriendenprijsje op BeerNDX aangeboden aangezien ik dan in ieder geval weet dat het naar een andere bierliefhebber gaat. De flesjes bleken behoorlijk in trek, binnen 3 dagen was alles op een paar flesjes na weg. Ook de kratten hebben gretig aftrek gevonden en worden nu zelfs omgebouwd tot bijzettafeltjes. De komende tijd zullen we wat flesjes open gaan maken om te kijken hoe het smaakt. Wil jij daarbij zijn? Laat het even weten, dan gaan we samen eens kijken hoe de bieren zich hebben ontwikkeld

Na het plaatsen van deze advertentie ging het hard!

Welk pils is het beste?

In elke vriendengroep is er wel een discussie die vaak meerdere keren de kop opsteekt; welk pils is nou het best? Bij ons in de vriendengroep werd er weleens gezegd: “Heineken is net slootwater, dat herken ik meteen”. Een ander zegt weer: “Jupiler is veruit mijn favoriet, daar krijg ik ook nooit koppijn van”. Weer een ander stelt zich iets meer bescheiden op en zegt: “Ik denk dat ik alleen Brand zou herkennen omdat die mij iets te bitter is”.

Met een feestje in het vooruitzicht en de onherroepelijke keuze welk bier ik in huis moet halen, hebben we met het team van BeerNDX maar een blinde pilsproeverij opgezet in café Donkenhof. Het huis van Meesterschenker én hofleverancier Maurice Broeren. Het testpanel bestaat echter uit mensen zonder bieropleiding, zonder duizend bieren op Untappd, maar wel mét de nodige liters pils achter de kiezen. Tijd voor de test!

De bieren

We hebben gekeken naar bieren die goed verkrijgbaar zijn in menig supermarkt, maar ook bieren die wat sentiment oproepen. Denk aan Budweiser die een grote marketingcampagne initieerde en met prijzen ging stunten. Regelmatig hoorden we daarbij dat men dat maar ‘uilenzeik’ vond. We zijn dan ook gekomen tot de volgende bieren in onze blinde pilstest:

  1. Heineken
  2. Brand
  3. Hertog Jan
  4. Swinckels
  5. Brouwers Pilsener
  6. Jupiler
  7. Budweiser
  8. Grolsch
De opstelling voor de test

De regels

Voor het proefpanel hadden we het als volgt geregeld:

  • Ze wisten niet welke bieren er meededen aan de test
  • Vooraf moesten ze invullen wat hun favoriete pilsje was
  • Bij elk geproefd pilsje moesten ze een punt geven en opgeven welk biermerk ze dachten dat het was
Daar gaan we!

Grolsch en Brand

De bieren werden ingeschonken in proefglazen buiten het zicht van de deelnemers. De eerste twee bieren werden voor ze ingeschonken, Grolsch en Brand. Terwijl men druk met de proefformulieren aan de slag ging zei Hertog-Jan kenner Dennis meteen “nummer 2 is makkelijk, dat is Hertog Jan”. Deelnemer Fred moest bekennen dat het toch wel moeilijk is om verschillen van smaak tussen deze twee te herkennen.

Budweiser en Heineken

Bier 3 en 4 (Budweiser en Heineken) maakten het wel wat makkelijk voor ze. Budweiser genoot zeker de voorkeur, lekker verfrissend en goed doordrinkbaar. Heineken kon wat minder goedkeuring wegdragen, “wat stinkt dit bier” en “wat een rare nasmaak” waren enkele opmerkingen.

Swinckels en Brouwers pilsner

Opvallend waren ook de reacties bij Swinckels en Brouwers pilsner. Deze bieren waren opmerkelijk donkerder dan de andere bieren, een oorzaak vaak toe te schrijven aan de hoeveelheid- of het type mout. Het proefpanel viel het in ieder geval meteen op. Sanne vond de geur bij bier 6 (Swinckels) in ieder geval interessant, “Hier zit veel meer geur aan dan bij die andere pilsjes, maar de smaak is niet al te best”.

Hertog Jan en Jupiler

Als laatst hebben we ze Hertog Jan en Jupiler voorgeschoteld. Voor ons Brabanders bekende bieren die we graag drinken, althans, dat zou je denken. Toch konden beide bieren rekenen op een beetje lauwwarme reacties. De bieren kregen het predicaat ‘dertien in een dozijn’ pils.

Goed proeven is belangrijk!

De uitslag

Terwijl de jury de scores bij elkaar aan het optellen was voor de top 8, werd er aan de deelnemers gevraagd hoe ze het hadden ervaren. Maurits geeft aan dat het herkennen van zijn favoriete bier Jupiler niet te doen was. “Echt geen idee of ik die een 2 of een 8 heb gegeven. Ik dacht het misschien wel te kunnen herkennen, maar pils lijkt soms zoveel op elkaar”. Martijn, die net drie jaar heeft doorgebracht op Bonaire en al lang geen Nederlands pils meer had gedronken, kon dit beamen: “Ik dacht Brand wel meteen te kunnen herkennen aan de extra bittere smaak die het in mijn beleving had, maar volgens mij zat ik ernaast”.

Tijd voor de uitslag. Als winnaar uit de bus kwam… Grolsch, met een 6,8!

Grolsch6,8
Swinckels6,4
Budweiser6,3
Brand6,2
Brouwers5,9
Hertog Jan5,8
Jupiler5,8
Heineken4,8
Na afloop werden uiteraard de bieren bekendgemaakt.

Heineken was in deze test dus een duidelijke verliezer, terwijl het bij 3 testleden vooraf toch hun favoriet was. Daarbij kon meesterschenker Maurice ook meteen wel wat toelichting geven: “Koud pils lijkt veel op elkaar wat het moeilijker maakt om te beoordelen en al helemaal moeilijk om je eigen favoriet eruit te vissen. Bovendien doet marketing ook veel met je smaak en daar is Heineken uiteraard wel een ster in.”

Het zal je niet verbazen dat niemand zijn eigen pils had geraden. Wel werd er nog een prijs uitgereikt aan degene die de meeste pils goed had geraden en dat was Sanne! Zij had maar liefst één pils goed geraden: Brand bier. Zij mag zich een jaar lang ‘Prinses Pils’ noemen, een felbegeerde titel.

Fictieve bieren

Je ziet iemand in een televisieserie of film bier drinken, maar hoe is het mogelijk: je kent het merk niet. Daar zitten de film- en televisieproducenten achter. Met of zonder reden: het biermerk is verzonnen. En tóch blijken enkele biertjes te koop te zijn. Of zelf te brouwen…

Diverse redenen zijn te bedenken om geen echt merk te noemen in boeken of te laten zien in televisieseries, films en games. Ter voorkoming van imagoschade, om kosten te besparen, om te parodiëren of het heeft simpelweg te maken met de fantasie van de (scenario)schrijver.

Rekwisiet

James Bond drinkt eerst een wodka-martini, daarna een Heineken en redt vervolgens de planeet.  Daar heeft de brouwer geen moeite mee en is zelfs bereid miljoenen uit te geven voor een dergelijke samenwerking.  Als in een film, televisieserie of game een personage na het drinken van alcohol daarentegen ‘ontoelaatbaar’ gedrag gaat vertonen, dan kan dat in de ‘echte wereld’ gevolgen hebben. Ontstaat er op het scherm een vechtpartij tussen twee dronken partijen en je hebt net een bekend merk gezien, dan zullen de drankproducenten niet al te blij zijn met het creatieve team achter de scène. Goed, ‘als je maar genoemd wordt’ geldt vaak genoeg, maar dat kan bij een negatieve ondertoon ook gewoon de reputatie van een merk kosten.

Het niet-bestaande bier Heisler komt voor in meer dan 100 series en films; dit heeft te maken met het feit dat het een rekwisiet betreft. Het merk is afkomstig van rekwisietenleverancier Independent Studio Services en wordt gebruikt in films als Beerfest en American Pie Presents: Band Camp en televisieseries als Criminal Minds en Gilmore Girls. Als een personage met dat bier in zijn of haar handen iets onverantwoordelijks doet, dan kraait er geen haan naar. Geen boze sponsor, geen verbijsterde brouwer en zeker geen verontruste kijker op zoek naar een schadevergoeding.  

Ken je deze ook?

Parodie

Naast de verzonnen bieren die niet te koop zijn, bestaan er ook bieren die uiteindelijk wél de weg naar het grote publiek (lees: de consument) hebben gevonden. Is het niet als zelf te bereiden brouwsel, dan wel in blik of fles in de winkel. In de animatieserie The Simpsons is massaproductiebier Duff een parodie op Budweiser en Busch. Zo heeft Budweiser een getekende mascotte, Budman, en is Duffman het gezicht van Duff Beer. In The Simpsons worden een attractiepark en een honkbalstadion gesponsord door Duff. Vergelijkingen zijn hierdoor te maken met Anheuser-Busch: sponsor van Busch Gardens in Tampa en Williamsburg en het Busch Stadium in St. Louis. Sinds kort is het favoriete bier van Homer in blik te koop bij de Lidl. Compleet met het lettertype dat gebruikt wordt voor The Simpsons.

Hier was een bestaand merk waarschijnlijk niet zo blij mee geweest.

Harry Potter is dertien jaar als hij voor het eerst een boterbiertje drinkt. Dus is het alcoholpromillage erg laag of is het gewoon geen bier? De Britse schrijfster J.K. Rowling omschrijft de drank in de boekenserie als dat het lijkt op gewoon bier en dat je er warm van binnen wordt. Voor huiselven valt het drankje sowieso zwaarder; ze kunnen er behoorlijk dronken van worden. Boterbier is hoogstwaarschijnlijk gebaseerd op ‘geboterd bier’, een echte drank. In het boek The Good Huswifes Handmaide for Kitchin’ (uit 1588) wordt voor het eerst gerefereerd aan ‘geboterd bier’. Het werd gemaakt van bier, suiker, eieren, nootmuskaat, kruidnagel en boter. In een ander receptenboek uit 1664, the Accomplisht Cook uitgebracht door Robert May, werd aan het recept nog zoethoutwortel en anijs toegevoegd. Veel Harry Potter-fans plaatsen hun eigen recepten online, van niet-alcoholisch voor kinderen en geheelonthouders tot boterbiertjes met een erg hoog alcoholgehalte. Wat opvalt is dat de boterbieren die online te koop zijn, in de verste verte niet lijken op de versie uit de films: een boterbabbelaar in vloeibare vorm, inclusief een op slagroom lijkende schuimkraag.

Soap

In de Vlaamse soapserie Thuis, brouwt het personage Eddy van Noteghem het dubbelbier Slurfke (alcoholpercentage 8,5%). Naar een familierecept dat banaan en vanille als opvallende aroma’s bevat. Kasteel Brouwerij Van Honsebrouck is het donker bier in 2015 dus echt gaan brouwen en is vier jaar later begonnen met een witte en blonde variant. De uitbreiding van de bierlijn was een initiatief van de brouwerij en de televisiezender VRT naar aanleiding van de groeiende naamsbekendheid van Slurfke. De bieren van Honsebrouck waren overigens geen onbekende producten in de wereld van Thuis. Etiketten van de door de brouwerij gemaakte bieren waren al sowieso een tijdje te herkennen geweest dankzij een marketingdeal met de VRT. Nu is het dus de omgekeerde wereld: van fictie naar werkelijkheid.  

De populariteit van Slurfke was waarschijnlijk de reden waarom concurrerende televisiezender VTM dezelfde weg insloeg. In de soap Familie stuitte het personage Niko Schuurmans op een leegstaande brouwerij. Voormalige eigenaar Gust wist hem te overtuigen het pand te kopen en zo ontstond het idee om een bier op de markt te brengen. Door het overlijden van Gust was het zoeken naar een naam voor het blonde bier niet meer nodig. Gust bier wordt gebrouwen door Palm, heeft een alcoholpercentage van 7,8% en is dus ook geen fictie meer.

Heb je zelf nog voorbeelden van fictieve biermerken? Deel het met ons via info@beerndx.com.    

Jeroen van Bommel

5 redenen waarom bier verzamelen een goed idee is!

Bier verzamelen of laten ‘rijpen’ wordt door steeds meer bierliefhebbers gedaan. De vraag van mensen die dat nog niet doen is steevast; ”Bewaren, waarom? Bij deze 5 goede redenen!

Een assortiment aan gerijpt bier.
  1. Bier wordt lekkerder – Nou ja, bieren die geschikt zijn om te bewaren. Denk aan donkere bieren vanaf ca. 7% alcohol zoals quadrupels, trappisten, stouts, barleywines etc. Ook geuzes zijn uitstekend om te bewaren.
  2. Bier kan meer waard worden – Bier stijgt in waarde. Zet maar eens een fles Hertog Jan Grand Prestige uit 2015 te koop, wedden dat je er wel 3 keer de inkoopprijs voor krijgt?
  3. Verzamelen is gewoon leuk – Hoe meer je verzamelt, hoe leuker het wordt. zoekende naar mooie aanvullingen op je verzameling, kom je vaak de mooiste bieren tegen.
  4. Je kunt je gasten verrassen – “Ik heb nog wel een mooi bier liggen”, dat horen jouw gasten je graag zeggen. Bij jou op bezoek komt er altijd wel iets speciaals op tafel. (Kan bij teveel bezoek ook een reden zijn om niet te verzamelen overigens)
  5. Perfecte reden om bier te kopen – Ga je alweer bier kopen? “Ja, ik ga weer bier kopen, maar het is om te laten rijpen, het is een investering voor later!

New age versus Classic

Jij hebt toch verstand van bier, wil jij voor mij even een bierpakketje maken? Dat is een vraag die ik gelukkig met enige regelmaat krijg, nóg een goede reden om een rondje te maken langs de leukste zaken en/ of brouwerijen. Toen ik laatst deze vraag kreeg, bedacht ik mij dat veel van onze lezers dit ook zullen doen. Leuke ideeën en tips van andere bierfanaten zijn dan ook van harte welkom; creatief met bierpakketten.

In dit voorbeeld, het Classic/ New age bierpakket.

Sportschoolhouder Kevin vroeg mij voor vaderdag een bierpakket te maken á 35 euro. Zelf drinkt hij zelden bier dus aan mij de schone taak wat lekkers voor zijn vader mee te nemen. Zijn vader, net boven de 60 is een man die van de klassiekers houdt, drinkt graag zijn Leffe en Westmalle Tripel en in een gekke bui misschien nog een Kwak. Eens kijken of ik hem kan verrassen met een leuk bierpakket.

Omdat je nooit te oud bent om te leren heb ik gekozen voor het Classic/ New age pakket. Bij Classics ben ik gegaan voor de klassieke bierstijlen en dan met name de bieren die ik zelf in ieder geval het lekkerst vindt. Denk aan de Vicaris Tripel, de Wittekop Saison, Brasserie Le Fort en Urthel Samaranth. Stuk voor stuk smakelijke bieren!

Bij de New age bieren ben ik er vol voor gegaan. Zo zat er in de doos onder andere de That’s what I said, Gamma, Imperial Coffee Porter, S’morebidley Obese, Liquid Dessert, Pale Ale Citra, American Pale Ale en Hel & Verdoemenis Gin Barrel Aged.

Kijkende naar de classics, dan kan het niet anders dan dat hij daarvan zou gaan genieten. De bieren die ik had uitgekozen voor New age zijn echter wel behoorlijk uitgesproken.. misschien toch mijn hand een beetje overspeeld.
Omdat ik toch wel nieuwsgierig ben wat zijn vader ervan vond, heb ik er wat stickertjes bij gedaan waar hij een cijfer op kon schrijven. Een ouderwetse, maar zeker een leuke manier om erachter te komen wat hij van de bieren vindt. Vallen de klassiekers in de smaak en kan hij ook nog de moderne biersmaken waarderen? Of was dit toch een brug te ver?

En dan nu het oordeel van Kevins vader, New age versus Classic

Laten we beginnen met wat klassiekers.

We beginnen positief, een 8 voor de oude bekende: Paix Dieu.
Nog 2 klassiekers die – zoals verwacht – goed scoorden: de Wittekop Saison en Malheur.

En dan nu de New age bieren…

Nouja, Imperial Stout, daar moet je van houden. Gauw door naar de volgende. (Moersleutel)
Nog een 3,5? Het begint er schrijnend uit te zien. (S’morebidley Obese)
Ik ben van mening dat je altijd positief moet eindigen, toch nog een voldoende voor de Pale Ale Citra!

Helaas mocht het cijfer van de Pale Ale Citra niet meer baten, waar de classics konden rekenen op een gemiddelde van een 8, konden de nieuwe bieren hem niet bekoren en kwam het gemiddelde op een 4,5. Over (bier)smaak valt toch te twisten, zo blijkt.

Tips voor een goede bierproeverij

Komen je vrienden langs en wil je je van je beste kant laten zien? Organiseer dan eens een bierproeverij! Wij geven je graag een aantal goede tips waarmee jouw eerste proeverij zeker een succes wordt.

Bier is booming. Daarmee vertellen we je vast niets nieuws. Inmiddels heeft de plaatselijke sportkantine een IPA op de kaart en kan je in het café om de hoek kiezen uit 50 verschillende bieren op de fles.

Maar hoe leuk is het om voor vrienden een bierproeverij te organiseren? Met deze 5 tips zorg je ervoor dat jouw bierproeverij een doorslaand succes wordt:

1. Niet teveel schenken

Er moet nog wel wat te proeven blijven! 15cl per bier is een mooie hoeveelheid om te proeven.

2. De regel van 60

Bang dat je vrienden vervelend worden als ze teveel gedronken hebben? De regel van 60 biedt uitkomst. Als je alle percentages van de geschonken bieren bij elkaar optelt, zou je op 60 uit moeten komen. Zo houden we het voor iedereen gezellig.

3. Zorg voor een duidelijke structuur

Bouw de verschillende smaken zoveel mogelijk naar elkaar op. Bijvoorbeeld, van licht naar donker, van mild naar bitter, van droog naar zoet. Op deze manier zijn alle smaken optimaal te proeven en geniet iedereen dus ook het meest.

4. Eten niet vergeten!

Iedereen kent het wel. Als je bier aan het drinken bent krijg je al gauw zin in wat te knabbelen. Grijp deze kans om wat mooie bijpassende producten te serveren. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een stukje chocola bij een Grand Prestige of een blokje kaas bij een Geuze.

5. Kwartiertje per biertje

Goede stelregel die in de praktijk vaak goed uitpakt. Spendeer maximaal een kwartiertje aan het proeven en bespreken van een bepaald bier. Op deze manier houd je de vaart erin en wordt het niet langdradig.

Nu ben je eindelijk klaar om een bierproeverij te geven waar je vrienden het nog lang over zullen hebben. Welke tips zou jij nog geven aan je mede-bierliefhebbers?

Bronvermelding: Max van Huizen van Horecaheld (https://www.horecaheld.nl/) heeft ons voorzien van alle informatie om tot dit artikel te komen.

Cool! Of toch niet té koel?

Wat is de beste temperatuur voor een goed glas bier? Het kan afhankelijk zijn van de drinker, het glas, en of je het bier binnen of buiten opdrinkt. Maar vooral ook of het pils of speciaalbier betreft, en dan nog zijn dáár weer verschillen in te ontdekken.

,,Alstublieft, kolonel. Probeer maar eens een echt ouderwets Engels biertje.”

  • ,,Dank je! Proost… Mijn God, het is warm!”

,,Ik gok dat u nog nooit iets dergelijks heeft geproefd in uw leven. Warm? Ik vind het nog redelijk koud.”

  • ,,Het smaakt naar kraanwater voor in het bad.”

De hierboven beschreven scène komt uit Dad’s Army (in Nederland beter bekend als Daar Komen De Schutters), een Britse comedyserie over de binnenlandse strijdkrachten tijdens de Tweede Wereldoorlog. Een Amerikaanse officier krijgt in de lokale Engelse pub een pint aangeboden. De eerste slok spuugt hij al snel uit, omdat hij de inhoud van het glas te warm vindt. Ieder zijn smaak en ieder zijn gewoonten.

Aroma’s

Over het algemeen wordt een pilsje geschonken met een gemiddelde temperatuur van 5 graden Celsius. Voor speciaalbieren wordt dit ervaren als te koud. Temeer, omdat die bieren meestal een hoger alcoholpercentage hebben. Meer alcohol in het bier? Dan mag je stukken hoger zitten met de serveertemperatuur; tot wel 13 graden Celsius om de smaak van het bier volledig tot zijn recht te laten komen. Sommige glazen speciaalbier kun je even opwarmen door het wat langer in je hand te houden. Je weet dat je goed zit als je daarna ruikt aan het schuim: als de aroma’s duidelijker te herleiden zijn, dan heb je de juiste temperatuur te pakken.

Koelmeter

Sommige pilseners hebben een koelmeter op de fles of op het blikje. In 2009 kwam Grolsch als eerste merk in Nederland met een verbeterde thermochronische inkt voor de blikken bier. Verbeterd, want de blauwe inkt was dieper van kleur bij de aanbevolen drinktemperatuur. Duidelijker zichtbaar door de indicator om te zien of het bier koud genoeg was om te drinken. De aanbevolen drinktemperatuur werd door Grolsch overigens gehouden op 6 tot 8 graden Celsius. Rond die periode kwam het biermerk ook met een Koelalarm: het was als het ware een app die aangaf wanneer je je bier koud moest zetten. ,,Zet het Grolsch Koelalarm aan en drink straks je blikken koud bij de buitentemperatuur jij opgeeft,” adverteerde de bierbrouwer.

De koelmeter wordt donkerblauw als het koel genoeg is, maar het risico is dat de drinker dan onderhand zelf al te blauw is om nog aan het pils in de diepvries te denken.

Bijvullen

Hoe zit het eigenlijk met een blikje of flesje even in de diepvries bewaren? Hoe vaak komt het niet voor dat een pijpje vergeten wordt en het vriesvak in een mum van tijd veranderd is in een surrealistisch kunstwerk? Vermijd de diepvries om dat te voorkomen en vul je koelkast bijtijds aan. Als er een feestje is en het is self service, dan ligt het er maar net aan of je gasten een opvoeding hebben genoten. Want een geoefende drinker of simpelweg eentje met verstand en sociaal gevoel (ja, ook dat kan met opvoeding te maken hebben) weet dan dat als hij of zij tóch ongekoeld bier in de koelkast zet, hoe dat moet. Ofwel: zorg dat de gekoelde flesjes als eerste te pakken zijn, anders schiet het natuurlijk niet op.

Extra koud

Bij Heineken Extra Cold (we gaan terug naar 2006 voor de introductie) hoef je niet te denken aan een koelmeter. Laat staan een diepvriesvak. Het bier werd namelijk in de horeca getapt met een temperatuur van 0 graden Celsius: op de tap zat steevast een ijslaagje. De brouwer ging er prat op dat tijdens de ontwikkelprocedure vooral veel vrouwen positief waren over de smaak van het extra koude bier. Het leek milder en gaf een minder vol gevoel in de maag, doordat de koolzuurbubbels kleiner bleken en het bier minder bitter was. Niet te vergelijken met de op kamertemperatuur geschonken en gedronken bieren. Of zelfs met de normale tapbieren, die een koelinstallatie hebben.

Koeltips

Als je een glas gebruikt, moet je er natuurlijk ook opletten hoe je dat doet. Bij het drinken van een koel biertje moet je er namelijk voor zorgen dat het glas zelf niet recht uit de vaatwasser komt (kijk ook eens op dit artikel over nog meer tips voor je bierglas). Of in ieder geval daarna gekoeld wordt met een koude straal kraanwater. Kan dat ook met het flesje? Laten we wat tips om je bier te koelen met je doornemen:

  • Flesjes onder de koude kraan houden. Duurt lang en je gootsteen komt zo erg snel onder de etiketten te zitten. Kost veel water en de flesjes zullen niet al te lang kouder blijven.
  • De flesjes in een emmer ijswater doen. IJsblokjes erbij en het glas van de fles reageert met het ijs. Doe er zout bij voor een lager vriespunt. Het water zal kouder zijn, omdat pas bij een lagere temperatuur zout water bevriest. Roer er af en toe in om het koudste water vaker bij de flesjes te brengen.
  • Toch de flesjes in de diepvries doen? Wikkel ze dan in een natte doek. De verkoeling treedt dan sneller in werking.

Bij het gebruik van zout met ijs(water), zorg er dan wel voor dat je je blikje of flesje even afveegt met een doekje. Koud bier is lekker, maar een onverwachte dosis zout bij de opening kan simpelweg niet prettig zijn. En zeker niet jouw bedoeling…

Heb je zelf nog tips om je bier te koelen? We horen het graag van je!
info@beerndx.com