Waar we het de vorige keer nog hadden over ‘5 bieren die de moeite waard zijn om te laten liggen’ hebben we het deze keer over bieren om te laten staan. Niet dat ze smerig zijn, juist heel lekker, maar dit keer hebben we het over kleine flesjes met een kroonkurk en die bewaar je staand. Bij deze onze tips.
1 Muifel brouwerij – Zuster Agatha
Dit prijswinnend bier is een quadrupel en daarmee eigenlijk al meteen geschikt om wat jaren te bewaren omdat het bier hoog in alcohol is en vaak donker van kleur. De brouwers omschrijven de smaak als die van fruit, krenten en licht gebrand mout. Door het bier even te bewaren is het zeer waarschijnlijk dat juist de zoete smaak toe zal nemen.
2 Westmalle – Tripel
Dit bier is waarschijnlijk door elke bierliefhebber een keer gedronken en niet onterecht. Deze klassieker is een stevige tripel met 9,5% alcohol en is wat scherp van smaak. In België is het onder liefhebbers dan ook niet ongewoon om een kratje Westmalle Tripel 2 tot 3 jaar te laten staan. Zelf hebben we dit ook uitgeprobeerd en het verschil is duidelijk merkbaar, het bier wordt wat zachter, maar is nog steeds vol van smaak. Kleine tip: Aangezien Westmalle de THT op 2 jaar na botteldatum zet, weet je dat minimaal moet wachten tot de THT verstreken is.
Veilig in de kelder bij de andere bewaarbieren
3 Brouwerij de Molen – Hel en Verdoemenis
De Hel & Verdoemenis is op weg een moderne klassieker te worden. Bij brouwerij de Molen zijn ze bijzonder bedreven in het brouwen van imperial stouts, dat blijkt ook wel uit de vele prijzen die dit bier in de wacht heeft gesleept. Het is een bier met smaken van caramel, chocolade, koffie en port waardoor het een combinatie heeft van zoet en bitter. Wanneer je dit bier een paar jaar laat staan zal het bittere minder worden en het zoete de overhand krijgen.
4 Brouwerij van Honsebrouck – Kasteel Cuvée de Chateau
De brouwers van Honsebrouck hoef je niet te vertellen dat het rijpen van bier een goed idee is. De omschrijving van dit bier op hun website luidt namelijk: ‘Dit speciaalbier evenaart de smaak van een tien jaar gerijpte Kasteel Donker en doet denken aan porto.’ Mocht dit nog niet genoeg zijn voor je dan is dit bier ook gerust nog in de kelder te bewaren.
5 Brouwerij Wilderen – Cuvée Clarisse
Nog een cuvée in dit rijtje, dit keer een robijnrode barleywine. Het wordt wat saai, maar ook dit is een prijswinnend bier. In het bier proef je ook een zuurtje waardoor het ook wat weg heeft van een Vlaams bruin. Het zuurtje zal door het bewaren juist wat minder worden, maar daardoor zullen de andere smaken juist wat meer benadrukt worden.
De bieren hierboven zijn natuurlijk nu ook al erg lekker om te drinken, bovendien vergt het flink wat wilskracht of gewoon een hele grote voorraad om bier een paar jaar te laten rijpen. Mocht je een donkere koele plek over hebben in huis dan loont het echter zeker de moeite, probeer het eens en laat je overtuigen!
Bij BeerNDX schrijven we graag over bier en proberen we persoonlijke voorkeuren zoveel mogelijk achterwege te laten. Daar heb ik bij dit bier echter wel wat moeite mee, want A, ik heb een zwak voor bijna alles wat brouwerij het Anker maakt en B, rauchbieren kunnen mij over het algemeen niet echt bekoren. Ben benieuwd!
Naam bier: Gouden Carolus Indulgence Funken Brouwerij: het Anker Jaar: 2020 Percentage: 8% Stijl: Rauchbier/amberbier Land van herkomst: België
Indulgence
In een eerder artikel hebben we gesproken over het ontstaan van de Indulgencereeks en de Gouden Carolus Whisky Infused. Een bier wat ze destijds hebben gemaakt als zeer geslaagd experiment. Bij dit bier werd de Gouden Carolus Cuvée van de Keizer Blauw verrijkt met een infusie van Gouden Carolus Whisky. Door het succes van dit bier werd er besloten om elk jaar een indulgece uit te brengen, een moment waar menig bierliefhebber elk jaar reikhalzend naar uitkijkt. 2020 is uiteindelijk het jaar geworden van de Funken.
Nieuwe Indulgence in een klassiek glas
Funken
Tijd om te gaan proeven. Zoals de brouwer het zelf omschrijft is het een bier wat het, volgens Duitse traditie gerookt bier verenigt met uitgebalanceerde smaken van de Belgische biercultuur. Dit in gedachte nemende maken we de fles open en schenken we het glas in. Wat ons opvalt is de mooi oranje/amberachtige kleur. Qua presentatie in combinatie met de fles ziet het er in ieder geval veelbelovend uit. Wat ook meteen opvalt is dat je niet eens direct aan het bier hoeft te ruiken om te merken dat er rookmout is verwerkt tijdens het brouwen van deze indulgence. Eenmaal geroken aan het bier merk je een sterke rookgeur die mij nog het meest deed denken aan de sigarendoos bij mijn opa.
Tijd voor de eerste slok. Deze is heftig, maar stelt zeker niet teleur. Allereerst de pittige rooksmaak die zo typerend is voor rauchbier. Een smaak die dermate sterk is dat het moeilijk is om te zoeken naar de uitgebalanceerde smaken waar men het over heeft. Een paar slokken zijn er wel voor nodig voordat er in de verte nog wat zoetere, licht fruitige smaken te herkennen zijn. Dat zoeken naar smaken maakt dit bier dan ook wel interessant, met elke slok ga je weer op zoek naar de smaken die ze scharen onder Belgische Biercultuur.
Al met al weer een bijzondere editie van de Indulgence, al is dit wel de eerste waarvan ik geen hele fles in mijn eentje op zou kunnen, proost!
Niet onbelangrijk, de geadviseerde drinktemperatuur staat achterop
Bier verzamelen of laten ‘rijpen’ wordt door steeds meer bierliefhebbers gedaan. De vraag van mensen die dat nog niet doen is steevast; ”Bewaren, waarom? Bij deze 5 goede redenen!
Een assortiment aan gerijpt bier.
Bier wordt lekkerder – Nou ja, bieren die geschikt zijn om te bewaren. Denk aan donkere bieren vanaf ca. 7% alcohol zoals quadrupels, trappisten, stouts, barleywines etc. Ook geuzes zijn uitstekend om te bewaren.
Bier kan meer waard worden – Bier stijgt in waarde. Zet maar eens een fles Hertog Jan Grand Prestige uit 2015 te koop, wedden dat je er wel 3 keer de inkoopprijs voor krijgt?
Verzamelen is gewoon leuk – Hoe meer je verzamelt, hoe leuker het wordt. zoekende naar mooie aanvullingen op je verzameling, kom je vaak de mooiste bieren tegen.
Je kunt je gasten verrassen – “Ik heb nog wel een mooi bier liggen”, dat horen jouw gasten je graag zeggen. Bij jou op bezoek komt er altijd wel iets speciaals op tafel. (Kan bij teveel bezoek ook een reden zijn om niet te verzamelen overigens)
Perfecte reden om bier te kopen – Ga je alweer bier kopen? “Ja, ik ga weer bier kopen, maar het is om te laten rijpen, het is een investering voor later!
Winkelen, ik gruwel haast bij het idee alleen al. Althans wanneer we het hebben over het struinen langs allerlei kledingwinkels. Winkel in- winkel uit met mijn vrouw om allerlei broeken, shirts en schoenen te passen om uiteindelijk iets te kopen in de eerste winkel. Het wachten bij de pashokjes naast andere ‘slachtoffers’ en vooral het ontwijken van de verkopers die vragen of ze je ergens bij kunnen helpen. De voorafgaande lunch en de afsluitende borrel in een café naar mijn keuze maken de dag enigszins draaglijk. Echt uitkijken naar een dagje winkelen zit er voor mij helaas niet in. Tenzij..
In een winkel als deze raak ik nooit verveeld!
We naar een heel ander type winkel gaan, de bierwinkel! Er zijn er meerdere waar ik graag even binnenstap. Van een kleine specialist tot de grotere Belgische bierverkooppunten. Uiteraard kom ik er graag om nieuwe bieren uit te kiezen, maar er is meer!
In een goede bierwinkel:
Staat de muziek nooit op standje technoclub
Geven ze advies wanneer je hierom vraagt
Weet je altijd iets te vinden waar je blij van wordt
En als je helemaal gelukt hebt, kennen ze de klant.
Zo overkwam het mij afgelopen week dat de eigenaar van een bierspeciaalzaak zei: “Ik heb nog wat kratjes Gouden Carolus Cuvée van Keizer uit 2015 op te kop kunnen tikken met twaalf flessen erin. Dat is wel iets voor jou toch? Ik heb maar drie kratten dus de schappen zullen ze niet halen.” Even bedacht ik mij dat de al kelder aardig vol zit en ik stond ook al met een krat Ter Dolen in mijn handen. Bovendien zijn deze flessen meestal aardig aan de prijs. Toch maar even vragen: “Wat mag dat kosten zo’n krat? “Ik zal er een mooi prijsje van maken” klonk de eigenaar als een ware verkoper “€ 89,95 is ie voor jou”. Voor negen tientjes was ik spekkoper en vijf minuten later lag de kist in de kofferbak. Dit is dus waarom hier zo graag kom. Mooi weekend in het vooruitzicht!
Pils en IPA zijn vaak het lekkerst wanneer zo vers mogelijk gedronken worden. Er zijn echter ook bieren die je smakelijk kunnen verrassen wanneer je ze juist wat langer laat liggen. Bij deze vijf van onze favorieten.
1. Westmalle Tripel
Over het algemeen zijn het de donkere bieren die zich het beste lenen om wat langer te laten liggen. Deze oerklassieker is echter zeker de moeite waard om twee á drie jaar te laten rijpen. Na deze periode wordt het bier wat zachter, maar lijkt het er zelfs nog wat smaken bij te ontwikkelen. Dit mooi bier leent zich trouwens ook voor een mooie blend, meer daarover lees je hier.
2. Orval
Voor de gemiddelde Orval drinker geen geheim, deze mogen door naar tip drie. Nog geen Orval drinker? Of heb je het een keer gedronken en vond je het niet lekker? Koop dan zeker een krat Orval en bewaar ze voor verschillende perioden. Een Orval van drie maanden oud is qua smaak namelijk een wereld van verschil met een Orval van twee jaar oud. Proberen!
3. 3 Fonteinen Oude Geuze
Geuze is hot! Gerijpte geuze is zelfs nog veel hotter! Oude Geuze leent zich als geen ander om even te laten liggen. Het is een biersoort met een enorm krachtige, fruitige smaak en wanneer je het bier bewaart, neemt de complexiteit alleen maar toe. Mocht je er na tien jaar toch geen zin in hebben, wat haast niet voor te stellen is, dan kun je hem ook nog eens voor een flinke prijs verkopen. Liefhebbers genoeg!
4. Gouden Carolus Cuvée van de Keizer Blauw
Dit is toch wel een van de klassiekers onder de bewaarbieren. Een fles uit 2019 is al erg lekker, maar een fles die wat jaren heeft gerijpt is nog vele malen lekkerder. Onderzoek onder biersommeliers toonde aan dat een Cuvée van de Keizer Blauw, inmiddels Imperial Dark genoemd, van tien jaar oud het allerlekkerste is!
5. Brand Dubbelbock
Elk jaar vanaf september weer volop verkrijgbaar, bockbier! Bockbier leent zich ook erg goed om te bewaren. Door zijn grote verkrijgbaarheid en lage prijs is het ook leuk om met dit bier te leren ontdekken wat de verschillen zijn. Elk jaar twee sixpacks bockbier kopen, één bewaren en één opdrinken. Zo kun je over een paar jaar verschillende jaargangen naast elkaar proeven.
Bier over de datum? Vaak kun je hem dus gewoon prima drinken! Bij de bovenstaande bieren worden ze er zelfs alleen maar beter op.
Op de hoogte blijven van al onze nieuwe artikelen? Download nu de BeerNDX app voor Android of iOS!
Een sollicitatie kwam binnen van Rob. Kan ik stage komen lopen bij BeerNDX? Tijdens het kennismakingsgesprek konden we uiteraard niet om de vraag heen: “Drink je bier? “Jazeker, het liefste Amstel.” Ook weleens iets anders? Was onze tweede vraag. Jawel, Jupiler. Aangezien het voor de rest een uitstekend gesprek was is hij begonnen, wel op voorwaarde dat hij meer van de bierwereld moest gaan ontdekken. Zodoende was er een mooie zaterdag begin maart waar Rob de (gerijpte) bieren van Hertog Jan ging ontdekken en waar anders dan bij de Bourgondische Bierkelder te Breda.
Op een mooie zonnige zaterdag stapte Rob met onze fotograaf de foodhallen in Breda in. De foodhallen doorkruisend kwamen we uit bij een deur die ons leidt naar de Bourgondische Bierkelder. Het eerste wat je ziet terwijl je de krakende treden afloopt zijn kaarsen op lege bierkruiken en vooral heel veel volle flessen bieren in allerlei soorten en maten. Navraag bij Bas leert dat hij in Breda en in Megen nu in totaal zo’n 9000, voornamelijk 75cl, flessen heeft liggen.
Gerijpte Hertog Jan proeverij
Vandaag schuift Rob aan bij de gerijpte Hertog Jan proeverij. Wat we krijgen te drinken als volgt. De Hertog Jan Dubbel uit 2015 en 2019, de Hertog Jan Tripel uit 2015 en 2019. De Hertog Jan Grand Prestige uit 2019, 2015, 2010 en als klapper op de vuurpijl nog een Hertog Jan Ongekend #2 uit 2014. Het zou enkel de Bierkelder heten wanneer we daar niets lekkers bij kregen, gedurende de proeverij komen er nog verschillende lekkere dingen voorbij waaronder verse bitterballen van Zeeuws Spek. Laat de middag maar beginnen!
De bieren voor de proeverij, naast elk bier de gerijpte tegenhanger.
Met volle aandacht luistert Rob naar het verhaal van Bas. We beginnen met een HJ Dubbel uit 2019 en hij krijgt een blaadje waarop hij notities kan maken. Nagisting? Afdronk? Ineens keek Rob alsof hij Chinees aan het lezen was, maar met wat uitleg van Bas Schampers kwam hij een heel eind. Naast het glas met Dubbel uit 2019 werd een glas met Dubbel uit 2015 ingeschonken. Meteen nam Rob aanstalten om een flinke slok te nemen, maar hij zag de rest ruiken aan het glas dus deed hij maar mee. Op de vraag wat hij rook zei hij: “Het bier uit 2015 ruikt anders dan die uit 2019, maar echt geen idee wat ik ruik. Als ik proef is die uit 2015 wel lekker, ook wat zoet. Die uit 2019 is ook wel lekker, maar die wat meer wat bitter. Klopt het dat die uit 2015 heel weinig koolzuur heeft?” Bas legt uit dat koolzuur over de tijd heen uit het bier verdwijnt, maar dat het nog wat harder gaat bij het bier uit kruikjes. De hals van het kruikje zorgt er namelijk voor dat er wat meer lucht bij kan waardoor het koolzuur sneller verdwijnt. “Weer wat geleerd” aldus Rob die driftig aan het meeschrijven is. (benieuwd wat voor bieren je nog meer kan laten rijpen? Kijk dan eens naar dit artikel).
Rob in actie.
Ondertussen komen de borrelplanken met mozzarella, serranoham, fuetworstjes en nog veel meer op tafel. Tijd voor de Hertog Jan Tripel uit 2015 en 2019. Allereerst legt Bas nog even uit dat dit type bier zich over het algemeen niet zo goed leent voor rijping, maar dat dit bij wijze van experiment wel interessant is om te proberen. De Tripel uit 2019 valt goed in de smaak bij Rob. Hij begint het proeven te leren en omschrijft het bier in geur als kruidig. In smaak vind hij hem bitter en vindt hij ook het kruidige erin terug. Enigszins trots spreekt hij uit, “ik vind de smaak van dit bier complex”. De Tripel uit 2015 is meteen een stuk minder complex. Het bittere is nagenoeg weg, qua smaak wordt hij wel wat intenser, maar dat is vooral omdat hij een stuk zoeter is geworden. Blijkbaar wordt niet alles lekkerder met de jaren.
De mede-proevers testen uitvoerig de Hertog Jan Tripel.
Het lijkt nu tijd te zijn voor de finale, de Grand Prestige.
Eerst komt er nog een schaal vol met allerlei Syrische lekkernijen. Aangezien het hoofd van Rob nog vol zat met nieuw verworven bierkennis heeft hij de namen niet kunnen onthouden, maar lekker was het zeker.
Terwijl Bas de glazen aan het inschenken is met de ‘verse’ Grand Prestige verklapt hij tussen neus en lippen door nog dat hij de Grand Prestige tijdens een blind proeverij weleens heeft omschreven als een dubbel die graag een quadrupel wil zijn. Tijd voor Rob, die tot 4 uur geleden de Grand Prestige nog als een donker pilsje zou zien, om de heilige graal van Hertog Jan te proeven. “Van deze aanblik krijg ik nog niet meteen dorst, wat een donker bier man.” Terwijl hij vervolgens als een volleerde proever probeert de achterhalen welke geuren hij kan ontdekken vliegen de termen van de andere proevers in de kelder in het rond. “Ik ruik rozijnen.” “Duidelijke tonen van drop en chocola” roept de ander. Rob lijkt het allemaal samen te vatten en noteert vastberaden ‘Zoet’.
Rob vergelijkt nog eens de Grand Prestige uit 2019 met die van 2015.
De 2015 wordt vervolgens ingeschonken en menig proever in de zaal is een beetje teleurgesteld. De koolzuur is voor een groot deel weg, maar qua smaak is er niet gek veel veranderd. Rob kijkt me vragend aan en zegt: “ik proef helemaal geen verschil, misschien wat minder bitter?!”. Wanneer Bas de 2010 inschenkt komt de lach weer terug op de gezichten, de intensiteit in het bier is ontzettend toegenomen. Het bier is voller geworden, zoeter en tegelijkertijd ook heel aangenaam. “Hier proef ik wel een groot verschil”, hij beschrijft het vakkundig op zijn proefformulier ‘Zoeter’.
Terwijl de bitterballen van Zeeuws Spek worden geserveerd (serieus lekker!) serveert Bas voor ons de afsluiter, de Hertog Jan Ongekend #2 . Het betreft een Grand Prestige die nog een jaar(!) in een vergistingstank heeft gelegen alvorens hij gebotteld is, dat belooft wat. Het jaartje vergisten heeft er nog voor gezorgd dat deze Grand Prestige 10,5% is geworden. Kijkende naar de proefnotie van Rob wordt snel duidelijk wat dat extra jaar heeft gedaan. ‘Zoet, drop én kruidig’ staat er geschreven.
Het middagje proeven zit erop en we klimmen de kelder weer uit. Op de vraag wat hij ervan vond, antwoordt hij: “Heftige middag joh, wist niet dat er zoveel smaak aan bier kon zitten. Vond met name de Dubbel, Tripel en het eten lekker. Heb er ook wel dorst van gekregen, zo maar eens een café opzoeken voor een pilsje.”
Het volgende bijzondere bier is zeer zeldzaam. Voornamelijk door het feit dat het bier nooit op de markt is gekomen. Het gaat om de Kapittel Wood Experience. Lees verder om meer te weten te komen over dit bijzondere goedje.
Naam bier: Kapittel Wood Experience Brouwerij: Het Sas te Boezinge en Kapittel Jaartal: 2017 Percentage: 6% Stijl: Blend van Oud-Bruin en Dubbel Land van herkomst: België
Wat maakt dit bier bijzonder?
Van dit bier zijn slechts 1000 flessen à 75cl geproduceerd. Het bier werd op festivals aan verschillende bezoekers geschonken. Men was erg benieuwd naar de reacties op dit bier. We hebben deze fles gevonden bij bierverzamelaar Huub van Dijk. Hij wist er destijds tijdens een bierfestival 3 op te kop weten te tikken. Het bier is echter nooit op de markt verschenen.
Wat is de smaak van dit bier?
Dit kunnen we het beste uitleggen door te vertellen hoe het is gemaakt. Het is dus een mengeling van Paulus Oud Bruin en Kapittel Pater. Dit mengsel van bieren werd verdeeld over 5 verschillende vaten, namelijk Sherry, Porto, Armagnac, Cognac en Bourbon. Na de barrelaging zijn deze 5 vaten weer met elkaar gemengd. Wellicht dat het omvangrijke proces ook de reden is dat het nooit op de markt is gebracht.
Waar werd de fles destijds verkocht?
Zoals eerder vermeld is dit bier uiteindelijk nooit uitgebracht. Het etiket ontbreekt dan ook op de flessen die je nog wel kan vinden. Het bier leent zich wel goed om te bewaren. Mocht je er nog één weten te vinden dan is deze ook nog te drinken. Helaas is de kans dat je hem gaat vinden niet zo groot!
Wat is de waarde nu van de Kapittel Wood Experience?
We hebben eerlijk gezegd geen flauw idee. Er zijn namelijk geen gegevens bekend van recente verkopen. In dit geval zal het vooral zijn wat de gek ervoor geeft.
De THT datum. Veel mensen durven hun bier niet meer te drinken na de gestelde houdbaarheidsdatum. Is dit wel terecht? Max van Huizen van horecaheld legt het je uit.
Tot wanneer is mijn bier nog goed?
Ik heb een fles in de kelder gevonden, 5 jaar na de houdbaarheidsdatum. Wat vind jij, kan ik deze nog opdrinken?
Dit hangt er heel erg vanaf wat voor bier het is. Ik zal proberen een houvast te geven. Lichte bieren met een alcoholpercentage tot ca. 6% hebben vluchtige smaken en verdwijnen wanneer het bier ouder wordt. Deze bieren wil je eigenlijk zo vers mogelijk drinken. Een pils wat 5 jaar over de datum is kun je gerust drinken. Je zult er zeker niet ziek van worden. Het zal waarschijnlijk wel een beetje muffig smaken, een beetje als nat karton.
Welke bieren zijn bij uitstek geschikt om te bewaren?
Donkere bieren met een hoog alcoholpercentage kun je zelfs heel lang bewaren. Deze kun je net zoals rode wijn een tijd laten rijpen. Het bewaren van deze flessen komt in deze gevallen de smaak zeker ten goede. Bij deze bieren zal er meer diepgang in de smaak ontstaan. Overigens zijn het niet alleen de donkere bieren. Zeker de Orval en uiteraard Oude Geuzes zijn ook uitstekende bieren om een aantal jaren te bewaren.
Weggooien? Echt niet!
Welke bier raad je zelf aan om een aantal jaren te laten liggen?
Een klassieker op dit gebied is de Westvleteren 12. Deze heb ik zelf eens gedronken na 4 jaar en deze was toen al heel erg mooi. Uiteraard ook de Rochefort 10. Dit is een bier wat nu al erg lekker is, maar de rijping maakt het geheel nóg mooier. De Zundert 10 zou ik zelf ook laten rijpen, al weet ik nog niet wat dit met de smaak zal doen. Dit bier is natuurlijk nog maar 1,5 jaar oud. Tenslotte is een klassiek voorbeeld natuurlijk de Hertog Jan Grand Prestige. Mijn advies: elk jaar 6 (grote) flessen kopen waarvan je er 2 opdrinkt en 4 laat liggen voor later!
BeerNDX in gesprek met Max van Huizen. Max is een biersommelier met encyclopedische kennis van bier en horecadier in hart en nieren. Met Bierheld verzorgt hij proeverijen en trainingen voor vakmensen en bierliefhebbers.
