Wanneer het aankomt op de smaak van bier heeft menig bierliefhebber zijn mening wel klaar staan. Zo ook in mijn vriendengroep waar iemand bij hoog en laag beweert een Grimbergen dubbel blind te herkennen tussen andere dubbelbieren. We laten hem nog even in de waan, maar een blind proeverij zal hem waarschijnlijk nog aardig lastig worden.
Blind proeven?
Niet dat ik nu zo cynisch ben, maar bij blind proeven haal je een aantal belangrijke factoren weg die je smaak beïnvloeden. De herinnering aan een mooi moment waar je het bier hebt gedronken doet er ineens niet meer toe. Ook het harde werk van marketingafdelingen wordt teniet gedaan, geen gouden medailles, geen ‘gebrouwen sinds 1742’ op het etiket, niets. Wat overblijft is het bier wat beoordeeld wordt.
Sander had het in ieder geval lastig bij de blind bierproeverij
Bier proeven met BeerNDX
We hebben zelf de afgelopen tijd een aantal blinde bierproeverijen gedaan, wat ons leuke inzichten heeft opgeleverd. Zo hebben we een pilstest gedaan, waar geen enkel bier goed geraden werd en een blonde biertest waar een regionale brouwer verrassend goed uit de bus kwam. Dit smaakt naar meer. we willen nog meer blind gaan testen en het lijkt ons juist leuk om jou bij de volgende blinde biertest te betrekken.
Dat wil ik, en nu?
Het gezamenlijk blind bier testen gaat als volgt:
Voor 1 december komt er een blind bierproefpakket te koop in de BeerNDX app. Hierbij wordt ook aangegeven welk biersoort in het pakket zit.
In dit pakket vind je 4 bierflessen die onherkenbaar zijn gemaakt en voorzien zijn van nummer 1 t/m 4.
Wij vragen je vervolgens om je smaakpapillen erop los te laten en de bieren te proeven. Door de bijgevoegde QR-code te scannen ga je naar onze pagina waar je je bevindingen – eventueel aangevuld met foto’s – aan ons doorstuurt.
Op 15 december maken wij de testuitslag bekend die we dankzij jouw input hebben weten samen te stellen. De uitslag maken we bekend in een artikel aangevuld met ingezonden foto’s. Zien we jou ook terug in dit artikel?
Hallo speciaalbier liefhebbers, ik zal mij even voorstellen. Ik ben Rob Nuijten en ik ben momenteel aan het afstuderen bij BeerNDX. Voordat ik hier terecht kwam was ik al een fervent speciaalbier drinker, althans dat dacht ik. Ik dronk een handjevol tripels en waande mijzelf al bijna een connaisseur. Totdat ik er achterkwam hoe breed het spectrum speciaalbier is en hoe weinig ik nog wist. Ik ben nu bijna klaar met afstuderen, wat ook betekent dat ik zo’n zes maanden lang in de wereld van speciaalbier ben gedoken. Ik wil nu graag de proef op de som stellen, en jullie meenemen in een ‘kritische’ recensie van een 4 jaar gerijpte Urthel Samaranth. Eens kijken waar ik nu sta.
Voor degenen die benieuwd zijn hoe mijn vorige bierproeverij eraan toeging, je kunt het lezen in het artikel Bier proeven met de stagiair #1. Alhoewel ik zelf van mening ben dat het iets genuanceerder was dan het artikel deed voorkomen, kan ik niet ontkennen dat ik daar echt nog aan het begin stond van een lange leerweg. Wel nog even een disclaimer voordat ik ga starten: Ik sta niet garant voor een goede recensie, dus laten we het er gewoon op houden dat de smaak van bier subjectief is en multi-interpretabel.
Urthel Samaranth
Volgens brouwerij Urthel is het bier zacht-zoet van smaak, bevat het geuren van gedroogde vruchten met een afdronk dat neigt naar chocola. Daarnaast past het volgens hen goed bij wild of een stevige kaas. Ik heb volgens mij alleen nog een halve zak paprikachips liggen, dus ik houd het bij het bier zelf. Het is overigens een quadrupel van 11,5% en wat ik wel weet is dat de ideale temperatuur voor dit bier ergens rond de 10 graden moet liggen. Wat ik tijdens mijn vorige proeverij ook heb ondervonden, of misschien eerder wat mij daar verteld is, is dat gerijpt bier vaak dieper en voller van smaak is. Laten we het testen!
De geur
Ik sluit me aan bij het oordeel van brouwerij Urthel, dat de geur iets wegheeft van gedroogde vruchten. Dat deze vruchten vervolgens niet gespecificeerd zijn, vind ik een slimme zet. Ik zou het zelf ook echt niet weten. De schuimkraag gaf het bier een versterkte geur, echter vervloog deze geur al snel samen met de schuimkraag. Hierdoor had het thuisbrengen van geurtonen voor mij geen zin meer, besloot ik na de zesde diepe haal. Uit ervaring weet ik wel dat gerijpt bier zijn koolzuur verliest, maar dat dit niks afdoet aan de smaaksensatie, je mist het echt niet. Tijd dus om te proeven.
De schuimkraag is vrijwel gelijk na het inschenken al bijna verdwenen.
De smaak
Tijdens mijn eerste (gerijpte) bierproeverij ben ik erachter gekomen hoe lastig het is om smaken thuis te brengen. De eerste slok gaf mij in ieder geval gelijk wel een idee gelukkig, het is kruidig (ik speel het inderdaad nog op veilig). Daarbij is de afdronk bitter, haast scherp op de tong, een soort vervanging van de koolzuur zou je bijna zeggen. Wat tijdens de afdronk ook duidelijk naar voren komt is laurierdrop. De smaak is wel echt intens, je neus gaat gelijk open staan. Na wat nieuwe slokken ben ik toch wel redelijk sterk overtuigd dat ik ook kersen proef. Meer smaken krijg ik er helaas niet uit, nog even rustig genieten van de laatste slokken en dan volgt mijn eindoordeel.
Het eindoordeel
De gerijpte Urthel Samaranth is een bier dat niet met zich laat sollen. Ik zou dan ook zeggen dat dit het perfecte bier is als je goed verkouden bent en toch een smaaksensatie wil ervaren. Je voelt het op je tong, in je neus en de smaak is explosief. Lang na de laatste slok blijft hij bij je. Ik ben zelf meer van de tripels dan de quadrupels, maar dit is toch wel een bier die mij zal bijblijven. Ik vind hem serieus lekker! Ik geef het bier dan ook rustig een 8, een cijfer dat ik verder nergens op heb gebaseerd.
Ben je benieuwd naar dit biertje? Ik heb 4 van deze flesjes op BeerNDX geplaatst. Laat me weten wat jij ervan vindt!
Komen je vrienden langs en wil je je van je beste kant laten zien? Organiseer dan eens een bierproeverij! Wij geven je graag een aantal goede tips waarmee jouw eerste proeverij zeker een succes wordt.
Bier is booming. Daarmee vertellen we je vast niets nieuws. Inmiddels heeft de plaatselijke sportkantine een IPA op de kaart en kan je in het café om de hoek kiezen uit 50 verschillende bieren op de fles.
Maar hoe leuk is het om voor vrienden een bierproeverij te organiseren? Met deze 5 tips zorg je ervoor dat jouw bierproeverij een doorslaand succes wordt:
1. Niet teveel schenken
Er moet nog wel wat te proeven blijven! 15cl per bier is een mooie hoeveelheid om te proeven.
2. De regel van 60
Bang dat je vrienden vervelend worden als ze teveel gedronken hebben? De regel van 60 biedt uitkomst. Als je alle percentages van de geschonken bieren bij elkaar optelt, zou je op 60 uit moeten komen. Zo houden we het voor iedereen gezellig.
3. Zorg voor een duidelijke structuur
Bouw de verschillende smaken zoveel mogelijk naar elkaar op. Bijvoorbeeld, van licht naar donker, van mild naar bitter, van droog naar zoet. Op deze manier zijn alle smaken optimaal te proeven en geniet iedereen dus ook het meest.
4. Eten niet vergeten!
Iedereen kent het wel. Als je bier aan het drinken bent krijg je al gauw zin in wat te knabbelen. Grijp deze kans om wat mooie bijpassende producten te serveren. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een stukje chocola bij een Grand Prestige of een blokje kaas bij een Geuze.
5. Kwartiertje per biertje
Goede stelregel die in de praktijk vaak goed uitpakt. Spendeer maximaal een kwartiertje aan het proeven en bespreken van een bepaald bier. Op deze manier houd je de vaart erin en wordt het niet langdradig.
Nu ben je eindelijk klaar om een bierproeverij te geven waar je vrienden het nog lang over zullen hebben. Welke tips zou jij nog geven aan je mede-bierliefhebbers?
Bronvermelding: Max van Huizen van Horecaheld (https://www.horecaheld.nl/) heeft ons voorzien van alle informatie om tot dit artikel te komen.
Een sollicitatie kwam binnen van Rob. Kan ik stage komen lopen bij BeerNDX? Tijdens het kennismakingsgesprek konden we uiteraard niet om de vraag heen: “Drink je bier? “Jazeker, het liefste Amstel.” Ook weleens iets anders? Was onze tweede vraag. Jawel, Jupiler. Aangezien het voor de rest een uitstekend gesprek was is hij begonnen, wel op voorwaarde dat hij meer van de bierwereld moest gaan ontdekken. Zodoende was er een mooie zaterdag begin maart waar Rob de (gerijpte) bieren van Hertog Jan ging ontdekken en waar anders dan bij de Bourgondische Bierkelder te Breda.
Op een mooie zonnige zaterdag stapte Rob met onze fotograaf de foodhallen in Breda in. De foodhallen doorkruisend kwamen we uit bij een deur die ons leidt naar de Bourgondische Bierkelder. Het eerste wat je ziet terwijl je de krakende treden afloopt zijn kaarsen op lege bierkruiken en vooral heel veel volle flessen bieren in allerlei soorten en maten. Navraag bij Bas leert dat hij in Breda en in Megen nu in totaal zo’n 9000, voornamelijk 75cl, flessen heeft liggen.
Gerijpte Hertog Jan proeverij
Vandaag schuift Rob aan bij de gerijpte Hertog Jan proeverij. Wat we krijgen te drinken als volgt. De Hertog Jan Dubbel uit 2015 en 2019, de Hertog Jan Tripel uit 2015 en 2019. De Hertog Jan Grand Prestige uit 2019, 2015, 2010 en als klapper op de vuurpijl nog een Hertog Jan Ongekend #2 uit 2014. Het zou enkel de Bierkelder heten wanneer we daar niets lekkers bij kregen, gedurende de proeverij komen er nog verschillende lekkere dingen voorbij waaronder verse bitterballen van Zeeuws Spek. Laat de middag maar beginnen!
De bieren voor de proeverij, naast elk bier de gerijpte tegenhanger.
Met volle aandacht luistert Rob naar het verhaal van Bas. We beginnen met een HJ Dubbel uit 2019 en hij krijgt een blaadje waarop hij notities kan maken. Nagisting? Afdronk? Ineens keek Rob alsof hij Chinees aan het lezen was, maar met wat uitleg van Bas Schampers kwam hij een heel eind. Naast het glas met Dubbel uit 2019 werd een glas met Dubbel uit 2015 ingeschonken. Meteen nam Rob aanstalten om een flinke slok te nemen, maar hij zag de rest ruiken aan het glas dus deed hij maar mee. Op de vraag wat hij rook zei hij: “Het bier uit 2015 ruikt anders dan die uit 2019, maar echt geen idee wat ik ruik. Als ik proef is die uit 2015 wel lekker, ook wat zoet. Die uit 2019 is ook wel lekker, maar die wat meer wat bitter. Klopt het dat die uit 2015 heel weinig koolzuur heeft?” Bas legt uit dat koolzuur over de tijd heen uit het bier verdwijnt, maar dat het nog wat harder gaat bij het bier uit kruikjes. De hals van het kruikje zorgt er namelijk voor dat er wat meer lucht bij kan waardoor het koolzuur sneller verdwijnt. “Weer wat geleerd” aldus Rob die driftig aan het meeschrijven is. (benieuwd wat voor bieren je nog meer kan laten rijpen? Kijk dan eens naar dit artikel).
Rob in actie.
Ondertussen komen de borrelplanken met mozzarella, serranoham, fuetworstjes en nog veel meer op tafel. Tijd voor de Hertog Jan Tripel uit 2015 en 2019. Allereerst legt Bas nog even uit dat dit type bier zich over het algemeen niet zo goed leent voor rijping, maar dat dit bij wijze van experiment wel interessant is om te proberen. De Tripel uit 2019 valt goed in de smaak bij Rob. Hij begint het proeven te leren en omschrijft het bier in geur als kruidig. In smaak vind hij hem bitter en vindt hij ook het kruidige erin terug. Enigszins trots spreekt hij uit, “ik vind de smaak van dit bier complex”. De Tripel uit 2015 is meteen een stuk minder complex. Het bittere is nagenoeg weg, qua smaak wordt hij wel wat intenser, maar dat is vooral omdat hij een stuk zoeter is geworden. Blijkbaar wordt niet alles lekkerder met de jaren.
De mede-proevers testen uitvoerig de Hertog Jan Tripel.
Het lijkt nu tijd te zijn voor de finale, de Grand Prestige.
Eerst komt er nog een schaal vol met allerlei Syrische lekkernijen. Aangezien het hoofd van Rob nog vol zat met nieuw verworven bierkennis heeft hij de namen niet kunnen onthouden, maar lekker was het zeker.
Terwijl Bas de glazen aan het inschenken is met de ‘verse’ Grand Prestige verklapt hij tussen neus en lippen door nog dat hij de Grand Prestige tijdens een blind proeverij weleens heeft omschreven als een dubbel die graag een quadrupel wil zijn. Tijd voor Rob, die tot 4 uur geleden de Grand Prestige nog als een donker pilsje zou zien, om de heilige graal van Hertog Jan te proeven. “Van deze aanblik krijg ik nog niet meteen dorst, wat een donker bier man.” Terwijl hij vervolgens als een volleerde proever probeert de achterhalen welke geuren hij kan ontdekken vliegen de termen van de andere proevers in de kelder in het rond. “Ik ruik rozijnen.” “Duidelijke tonen van drop en chocola” roept de ander. Rob lijkt het allemaal samen te vatten en noteert vastberaden ‘Zoet’.
Rob vergelijkt nog eens de Grand Prestige uit 2019 met die van 2015.
De 2015 wordt vervolgens ingeschonken en menig proever in de zaal is een beetje teleurgesteld. De koolzuur is voor een groot deel weg, maar qua smaak is er niet gek veel veranderd. Rob kijkt me vragend aan en zegt: “ik proef helemaal geen verschil, misschien wat minder bitter?!”. Wanneer Bas de 2010 inschenkt komt de lach weer terug op de gezichten, de intensiteit in het bier is ontzettend toegenomen. Het bier is voller geworden, zoeter en tegelijkertijd ook heel aangenaam. “Hier proef ik wel een groot verschil”, hij beschrijft het vakkundig op zijn proefformulier ‘Zoeter’.
Terwijl de bitterballen van Zeeuws Spek worden geserveerd (serieus lekker!) serveert Bas voor ons de afsluiter, de Hertog Jan Ongekend #2 . Het betreft een Grand Prestige die nog een jaar(!) in een vergistingstank heeft gelegen alvorens hij gebotteld is, dat belooft wat. Het jaartje vergisten heeft er nog voor gezorgd dat deze Grand Prestige 10,5% is geworden. Kijkende naar de proefnotie van Rob wordt snel duidelijk wat dat extra jaar heeft gedaan. ‘Zoet, drop én kruidig’ staat er geschreven.
Het middagje proeven zit erop en we klimmen de kelder weer uit. Op de vraag wat hij ervan vond, antwoordt hij: “Heftige middag joh, wist niet dat er zoveel smaak aan bier kon zitten. Vond met name de Dubbel, Tripel en het eten lekker. Heb er ook wel dorst van gekregen, zo maar eens een café opzoeken voor een pilsje.”
Onze reporter is best wel wat gewend. Menig bierkenner heeft hij gesproken en presenteren voor groepen is ook geen probleem. Maar vanavond is andere koek. Net wat langer staat hij in de badkamer en bij het avondeten kreeg hij geen hap door zijn keel. Vanavond staat hem namelijk een écht pittige klus te wachten. Namelijk als enige man aanwezig bij 40(!) dames van het vrouwenbiergilde: For the love of beer!
Eenmaal aangekomen bij café d’r Neffe in Roosendaal worden we welkom geheten door de dames die deze thema-avond hebben georganiseerd. “Leuk dat je er bent, wil je een biertje?” Met deze begroeting is het ijs gelijk gebroken. Tijd voor een diepte-interview.
Waarom een vrouwenbiergilde?
Mannenbiergildes zijn er genoeg en uiteraard zijn dames daar ook van harte welkom. “Samen met Linda van Hooijdonk en Birgit Danen hadden we het idee dat een eigen biergilde voor vrouwen, nog leuker zou zijn” vertelt Maaike. “Wij begonnen nog maar net en het bestaande biergilde was al veel verder qua kennis en proefervaring. Wij wilde het op ons eigen tempo doen en zelf zorgen voor meer bierkennis. We willen met ons biergilde een plek zijn waar het gezellig is en waar je lekker wat kan proeven. Het heeft echter wel een serieuze kwinkslag, we willen onze kennis van en interesse in bier vergroten.” Eenmaal aan de bestuurstafel was het snel beklonken en het gilde werd opgericht. Nu alleen nog leden..
Gezelligheid onder het genot van lekkere biertjes.
Linda: “Wat er toen gebeurde was echt bizar, in no time hadden we 30 leden en daar stopte het niet. Er bleven maar aanmeldingen komen. We zitten op 43 leden inclusief bestuur, maar er staan ook nog 36 dames op de wachtlijst. Waarom niet meer leden? Dat is heel erg praktisch. We willen elk jaar met een bus op pad en daar passen niet meer passagiers in. Ook moet je elkaar nog kunnen verstaan uiteraard.”
Tijd om te proeven
Vervolgens worden we tot stilte gemaand. Het serieuze werk kan beginnen en er wordt zelfs een powerpointpresentatie aangezet met het thema: Sweet and Sour. Lucie van Oers neemt ons mee in de wereld van geuze en verteld de groep alles over het eerste bier de Faro Boon. Terwijl de dames serieus aan het proeven zijn vraag ik Lucie wie er bepaalt welk thema en welke bieren op het programma staan. “Op de jaarlijkse algemene ledenvergadering worden alle ideeën verzameld en gevraagd wie dat op zich wil nemen. Vaak zijn we met 3 personen die het organiseren. Voor Sweet en Sour hebben wel een aantal keren moeten voorproeven om te komen tot deze avond, heel vervelend allemaal haha.”
De dames krijgen een Powerpoint presentatie te zien.
Het verschil met een mannenbiergilde
De voorzitter schenkt mij ondertussen de Duchesse de Bourgogne in, een klassieker die niet misstaat op deze avond. “Dit bier vind ik zelf niet zo lekker, maar past goed bij het thema.” Voor Linda de vraag wat nu het grootste verschil is met een mannenbiergilde. “Eigenlijk zijn dat 2 dingen. Een belangrijk verschil is wel dat leden bij ons er soms 9 maanden tussenuit gaan omdat ze dan niet mogen drinken. Dit zal bij een mannenbiergilde niet zo snel voorkomen. Ook kunnen we wat uitbundiger zijn met betrekking tot de thema’s. Daarbij moet ik wel denken aan het thema witbier. Op zich is dat niet heel spannend zou je denken. Veel verschil zit er niet tussen verschillende witbieren. Maar in dit geval was iedereen in het wit gekleed, was er een DJ en kwam Maaike zelfs in een trouwjurk met trouwboeket en al.
Lekker hoor!
En de toekomst?
Tenslotte vroeg ik de voorzitter wat haar wens is voor het vrouwenbiergilde: “We willen een langdurig bestaansrecht en ondanks de creatieve uitspattingen wel een serieuze biergilde zijn en dit ook uitstralen. Meer naar buiten treden door bijvoorbeeld ook evenementen te organiseren in Roosendaal zoals een bierfestival of wat ook maar in ons op komt.”
Heb jij ook interesse in deze Roosendaalse vrouwenbiergilde? Kijk dan eens op hun website en wie weet is er weer een plekje vrij!
